Muhittin (Akyüz) Paşa’yı önceki yıllarda da farklı yönleri ile yazdım, Kastamonu için büyük kıymeti olduğunu düşündüğüm için yazmayı sürdüreceğim, vatanperver nesillere bir damla faydam olursa ne mutlu…
Paşa’larını bilmeyen gençlik yolunu kaybeder.
Genelkurmay Başkanlığı’nın 1989’da basımını yaptığı “Türk İstiklâl Harbine Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri” isimli kitap “başucu” adeta…
“Vatanperver geçidi”.
Kitapta ilk sırada “Gazi Mustafa Kemal Atatürk” biyografisi yer alıyor…
İkinci sırada “Tümgeneral Muhittin Akyüz”.
Aynısını paylaşıyorum…
“(1304-P.38)
(1870-1940)
Aile Durumu
1870 yılında İstanbul Fındıklı’da doğdu.
Şevki Paşa'nın oğludur.
13 Ekim 1940'ta öldü. Ankara Hava Şehitliği'nde gömülüdür.
Öğrenim Durumu
30 Mayıs 1888'de Harp Okulu'nu bitirdi.
Arapça, Almanca ve Fransızca biliyordu.
Yükselme Tarihleri
30 Mayıs 1888'de teğmen;
6 Ocak 1891'de üsteğmen;
8 Aralık 1893'te yüzbaşı;
14 Mart 1896'da kıdemli yüzbaşı;
26 Aralık 1898'de binbaşı;
21 Temmuz 1902'de yarbay;
31 Aralık 1913'te albay;
13 Aralık 1916'da mirliva (tümgeneral)
Askeri Görevleri
30 Mayıs 1888'de 28 nci Alay 2 nci Tabur 4 ncü Bölük'te görevli;
8 Ekim 1888'de Harp Okulu'nda öğretmen yardımcısı ve öğretmen;
17 Mart 1905'te öğretmenliği devam ederken, öğrencilere Padişah aleyhinde telkinlerde bulunduğu gerekçesiyle önce Fizan'a, daha sonra Diyarbakır'a ve Erzurum'a sürüldü.
10 Eylül 1908'de af dolayısıyla rütbelerini de geri alarak 1’nci Ordu açığına ve sonra Harbiye Nezareti Piyade Dairesi 1’nci Şube Müdürlüğü'ne atandı.
22 Mart 1909'da sırasıyla 1 nci, 2 nci, 3 ncü Ordu Müfettişliği Emir Subayı;
6 Eylül 1909'da Beyoğlu Mutasarrıfı;
8 Ağustos 1912'de Harbiye Nezareti Muhakemat Dairesi Üyesi;
7 Ekim 1912'de 2 nci Ordu 4 ncü Tümen 11 nci Alay Komutanı ve bir süre 4 ncü Tümen Komutan Vekili;
31 Ağustos 1913'te 21 nci Asir Tümeni Komutanı ve Asir Mutasarrıfı;
5 Nisan 1918'de Hicaz Kolordusu Komutanı oldu.
8 Şubat 1919'da İngilizler tarafından tutsak edilerek Mısır'a gönderildi.
9 Eylül 1919'da esaretten döndü ve 4 ay izin aldı. 1 Eylül
1920'de Anadolu'ya geçti.
21 Eylül 1920'de Kastamonu ve Bolu Havalisi Komutanı;
1 Kasım 1921'de Adana ve Havalisi Komutanı;
7 Ekim 1922'de önce Tahran, sonra Kahire Büyükelçisi;
24 Eylül 1928'de askerlikten emekliye ayrılarak Dışişleri
Bakanlığı kadrosuna geçti.
Sivil Hayat Görevleri
Hariciyeci (Büyükelçi).
Katıldığı Harpler
1912-1913 Balkan;
1914-1918 Birinci Dünya;
1919-1922 İstiklâl (1 Eylül 1920'de katıldı).
Nişan, Madalya ve Takdirnameleri
Katıldığı harplerde Osmanlı Devleti'nce çeşitli nişan ve madalyalarla, TBMM'ce İstiklâl Madalyası ile ödüllendirilmiştir.”
İlave edeyim…
Harbiye’deki görevi esnasında Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e üçüncü sınıfta “Coğrafyayı Askeri” dersini verdi.
10 Kasım 1940…
Ebediyete irtihal.
Ankara Hava Şehitliği’nde defnedildi…
Anısı baki.
Not: Muhittin Paşa, Kastamonu’da görev yaptığı 1 yılı aşkın sürede bölgenin Kuvayi Milliye’nin en “sağlam” merkezlerinden biri olmasını sağladı…
Askere alma sisteminden tutun, İnebolu müdafaasına, eşkıyaların temizlenmesine kadar.
Muhittin Paşa’ya vefasını Kastamonu nasıl gösterdi, gösteriyor ya da gösterecek bilmiyorum…
Vatanperverlerin gönlünde “anıt”.
Beşiktaş Jimnastik Kulübü’nün kuruluşundaki büyük katkısını tarih yazıyor…
“Kara Kartal” olasım gelmedi değil.
Bestekar…
Sanat ve kültür insanı.
Ne insanlar geldi geçti ey “şehri bivefa”…
İsimlerini suya yazdın.
Akıp gitmediler ama…
Gitmeyecekler de.
