Kastamonu Araçlı hemşehrimiz Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyeliği görevinden yaş sınırı dolayısıyla 2015 yılında mecburen ayrılmak zorunda kalan botanikçi/bitki bilimci Prof.Dr.Sadık Erik (d.1948), aslında mesleğinden hiç kopmadı. Sadece öğretim görevini bir yana bırakıp üniversitedeki ikinci görevi bilimsel araştırma yapmaya ağırlık verdi. Araştırmalarını yayımlayıp ilgili kamu kuruluşlarına, Türk kamuoyuna sundu. Üniversitede kazandığı bilgi ve tecrübeyi T.C. vatandaşlarının yararına sunarken de memleketlisi Kastamonululara öncelik verdi. Hiçbir zaman; “Artık emekliye ayrıldık. Keyfimize bakalım. Biraz da bizden sonrakiler çalışsın.” demedi. Günümüz moda deyişiyle “sosyal atık” olmadı. Bilim insanı, sanatçıların emekliye ayrılamayacakları, toplumsal hizmete devam edecekleri düşüncesine güzel bir örnek oluşturdu. 2015’te emekliye ayrıldıktan sonra bakınız her biri bir ders kitabı değerinde hangi kitapları yayımladı? Kastamonu Anıt Ağaçları 2 (2015), Kastamonu Anıt Ağaçları 3 (2018), Kastamonu Çiçekleri (2018), Millî Mücadele’nin 100. Yılında İstiklal Yolu ve Yiğit İnebolu Paneli (2019), Anılara Ankara (2022), Kastamonu Notları (2023) ve son olarak da (en yeni olarak da demek gerek) Seçme Makaleler (2024). Bu yazımızda yeni kitabını kısaca değerlendirmek istiyoruz.
Prof.Dr.Sadık Erik; Seçme Makaleler/Gezi Gözlem Yorum, Ankara 2024, 351 s. Vizyon Yayın.
Arka kapakta, değerli bilim insanı yeni kitabını şu cümlelerle tanıtmakta: “Gezi notları ve izlenimlerimi, kendi bakış açımla yaptığım yorum ve önerilerimi kitaplaştırma sürecine devam ediyorum. Bunlardan Kastamonu’yla ilgili olanları daha önce Kastamonu Notları adlı kitabımda kısmen de Anılarla Ankara adlı kitabımda ele almıştım. Geride kalan yazılarımı da bu kitapta toplayarak bir anlamda tarihe not düşmek, bilinenleri hatırlatmak ve bilinmeyenleri gün yüzüne çıkartmak istedim.
Kitap iki bölümden oluşmakta. Birinci bölümde gezi izlenimleri, çevre, doğa, kentleşme ile ilgili konular yer almaktadır. İkinci bölümde de yakın geçmişteki olaylar, gelişmeler ele alınmaktadır.”
Sunuş yazısında (s.3), bu girişi genişletmiş, ayrıntılı bilgi vermiştir. Biraz devam edelim: “Gezilerimde anıt ağaçlara ilgim nedeniyle karşılaştığım anıt ağaçları inceliyor, tanıtımlarını yapıyor, sorunlarına değiniyordum. Örneğin; Antalya İbradı, Tire ve Abant Tabiat Parkı’nda gördüğüm ağaçları bu yönden ele alıyorum.
Bu eserde değişik konular üzerine yazılmış 61 makale yer almaktadır. Bu makaleler, Hacettepe yıllarım, emekli konuşmam, öğrencilik yıllarından başlayarak emekli oluncaya kadar geçen sürede yaşadıklarım, tarihe not düşer niteliktedir. Özellikle 80 Darbesi’ne giden yolda tanık olduğum olaylara kısaca değinmektedir.
.....
İkinci bölümde ise ülkemizde yakın tarihte yaşanan bazı siyasal, sosyal gelişmeler ele alındı. Spor, trafik terörü, dış politika konuları, korona virüsler, tarımın geldiği nokta, sıtma gibi konular bu bölümün yazıları.
Kitabın bu içeriği ile yakın geçmişe bir göz atmış oluyorum. Okuyucuya farklı bir bakış açısı getireceğini düşünüyorum. Doğa, çevre, kent yaşamı ve belleği gibi konularda, bazı sosyal ve siyasi konularda bilgilendirmeyi ya da bilinenleri hatırlatmayı amaçladım.”
Roman gibi rahat okunabilen kitap, Kastamonu Notları kitabından sonra yapılmış bir Kastamonu gezisi yazısıyla başlıyor: Bir Kastamonu Gezisi (s.9-32). 30 Ağustos-2 Eylül 2023 tarihleri arasında yaptığı, renkli fotoğraflarla zenginleştirdiği yazısında Prof.Erik Cide, Azdavay, Küre, Pınarbaşı, Daday, Araç (Tuzaklı köyü dâhil), Kastamonu merkez ve anne köyü Arız’da gördüklerini eleştirel bir üslupla yazmış. İyiye iyi, kötüye kötü. Yapılması gerekenleri söylemesi de mesleki görevi, aydın sorumluluğunun gereği.
I. Bölümde toplanan 17 gezi yazısı, Prof.Erik’in mesleki gözlem ve önerilerini de içerdiğinden çok önemli. Diğer 16 yazı ki, Kastamonu’yla ilgili değil, şunlar: İbradı’da Muhteşem Bir Kestane, BirManisa Günlüğü/2022, Tire’nin Anıtsal Ağaçları, Küçük Bir Köyden Rezidanslar Ülkesine/Mahmutlar Alanya, Manisa Tarzanı Ahmet Bedevi/Ülkemizin Öncü ve Örnek Bir Çevrecisi, Alıç’ın Hikâyesi, Manisa Spil Dağı’nda Bir Gün, Yeni Bir Çevre Felaketi Daha: Çatalağzı Termik Santralleri, İstanbul Gökdelenleri, Abant Gölü Tabiat Parkı İzlenimleri, Hacıkadın Deresi/Ankara, Ayaş’ta İlginç Bir Dut Ağacı, Ah Güzel İstanbul, Validebağ Korusu.
Yakın Geçmişe Bir Bakış başlıklı II.Bölümdeki 48 yazı, Prof.Erik’in ülkemizde yaşadığı, gözlemlediği çeşitli olaylarla ilgili anı, değerlendirme, yorum ve önerilerini içeriyor. Çoğu meslekiyle ilgili değil. Bir aydın sorumluluğuyla kaleme alınmış, ülkemizin başlıca siyasal, toplumsal, ekonomik sorunlarıyla ilgili tamamı. Bu yazıların tamamını veremiyoruz. Örnekler: Bir Futbol Sahası Kapanırken, Virüsler ve Covid-19, Yeni İthalat Kapıları, 8 Nisan 2019: Ankara İçin Yeni Bir Dönem, Devrim Yasaları, İzmir Depreminin Hatırlattıkları, Trafik Terörü ve Adalet, Ankara Büyükşehir Belediyesi, Bakan Değişiklikleri, Kıbrıs’ta Son Söz Söylenmedi, Anayasa Tuzağı, Emeklilik Konuşması, Üniversite ve Gençlik, Kentsel Dönüşüm ve Çevre, Ülkemizi Ciddi Şekilde Düşündüren Gelişmeler, Andımız, Hacettepe Yıllarım, Anayasa Değişikliği, Geri Kazanım/Gönderim Görüşmeleri, Meclis’in Saygınlığı, Türk Milleti’ni Aldatanlar, Düşürülen Uçak, Türkiye Süratle İmam Hatipleşiyor, Suriye’nin Kuzeyi, Sözde Ermeni Soykırımı ve Türkiye’nin Tavrı, Sıtma, Seddülbâhir Düştü, Panorama, Osmanlıca Konusunda Değerli Araştırmacı Cengiz Özakıncı’dan Çarpıcı Açıklamalar, Hopa İsyanda, Heykel Yerine Çay Bardağı, Gerileyen Tarım, Dinsiz Parti, Yeşil Yol, Büyükşehir Kanunu’nun Getirdikleri, Parkların Önemi, Bitmeyen Terör: Bayram Trafiği.
Eser Kaynaklar bölümüyle sona ermekte.
Araştırmacı, bilim insanı ve gazeteciler hayatları boyunca çeşitli dergi, gazete, yıllık ve sempozyum kitaplarında, armağanlarda çok sayıda makale, bildiri, konuşma, söyleşi, yayın-olay değerlendirme yazısı yayımlarlar. Kitapları kadar, bu ürünleri de edebî,bilimsel değer taşır. Bibliyografyalarında tamamını sıralamak isterler. Genellikle 60-70 arasında bu tür yazılardan seçmeler yapılır veya çok tanınmış olanlarının külliyatı basılır. Bazı şanssız şahsiyetlerin vakitsiz ölümleri karşısında yazılarını toplayıp yayımlama görevi öğrencileri, yakınları, dostları tarafından veya ilgili kurumlarca yerine getirilir. Prof.Dr. Sadık Erik, bu onurlu görevi tamamını olmasa bile bizzat kendisi yerine getirmiş, sağlığında zihinsel ve mesleki birikimini milletine, insanlığın yararlanmaları için sunma bahtiyarlığını yaşamıştır. Kendisine Kastamonuluların adına hem teşekkür ediyor hem de çalışmalarını sağlıklı bir şekilde yıllarca sürdürmesini diliyoruz.
Prof. Erik’in bilimsel çalışmalar, yazı hayatı dışında önemli bir hizmeti de Kastamonu’yla ilgili STK, platformlardaki sosyal, kültürel, etkinliklerin neredeyse tamamına katılması, bir bölümünde de düzenleyici yönetici, konuşmacı olarak görev almasıdır. Son olarak 27 Nisan 2024 Cumartesi günü Ankara’da Türkiye Emekliler Derneği Genel Merkezinde Kastamonu Vakfınca düzenlenen “Em. Alb. Atakan Köksal’ı Anma Toplantı”sını yönetmiş, rahmetlinin hayatını, hizmetlerini anlatan bir sunum yapmıştır. Konuşma sırasına göre Kâzım Ergün, Murat Başesgioğlu, Enis Yeter, Ekrem Ay,Hasan Şen, Ufuk Yılmaz ve Hakan Köksal’ın konuştuğu toplantıya çok istememe rağmen sağlık durumum dolayısıyla katılamamanın üzüntüsünü hâlâ yaşıyorum. Rahmetlinin Ankara’daki en samimi dostlarından biriydim. Kitap dolayısıyla bu duygu ve düşüncelerimi de dile getiriyor, Prof. Dr. Sadık Erik’e anma toplantısındaki hizmetleri dolayısıyla da bir kez daha şükranlarımızı, saygılarımızı sunuyoruz.
