Ekonomik kriz ve 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Hatay merkezli büyük depremin yarattığı maddi manevi sıkıntıları yaşarken, geleceğe ümitle bakmamızı sağlayan bazı olumlu haberlerle de karşılaşmıyor değiliz. KASÇETVAK’ta 18 Şubat 2023 tarihinde şahsımla yapılan söyleşide on dakikalık bir dinlenme sırasında Kastamonu’dan Hamdi Nalbant dostumuzun gönderdiği bir dergi, işte bu güzel ümit ışıklarından biriydi bizim için. Kastamonu için konuşanlar, yazanlar hep belirtiyorlar:“Kastamonu Kuzey Anadolu’nun en eski kültür merkezlerinden biridir, çok zengin bir kültürel mirasa sahiptir.” Ancak, bu sözün bilim ve yayın dünyasında karşılığını tam olarak bulabiliyor muyuz? Hayır. Bu “hayır”ı yazarken Kastamonu gazeteciliğini ifademizin dışında tutmalıyız. Hem Osmanlı hem de Cumhuriyet dönemlerinde Kastamonu basını, şehrin tarihine, kültürel kimliğine yakışır bir hizmet vermiştir, vermektedir. Vilayet Matbaası da üzerine düşeni yapmıştır elbet. Sonrası? İstanbul ve Ankara basımevlerine muhtaç olunduktan sonra yakın dönemde Özeller’in İstanbul’u aratmayan baskı örneklerine kavuştuk. Kastamonu’da kitap basan basımevleri çoğaldı.

                Süreli yayınlardan dergicilikte 20. yüzyılın ilk yarısında muhteşem örnekler yaşanmış, ardından duraklama, gerileme dönemlerine girilmiştir. 2006 yılında yeni fakülteleriyle tam olarak kurulan Kastamonu Üniversitesi, şüphesiz şehrin eğitim, ekonomik, kültürel hayatına canlılık getirmiştir. Her üniversitenin enstitüleri, araştırma merkezleri dergi çıkarmak zorundadır. Eğitim yanında üniversitelerin ikinci görevi araştırma yapmaktır. Araştırmaların kitap veya makale olarak bilim dünyasına duyurulması gerekmektedir. Kastamonu Üniversitesi dergilerindeki makalelerde Kastamonu’yla ilgili olanların sayısı giderek artmaktadır. Ancak, bu dergilere tam anlamıyla “Kastamonu Araştırmaları Dergisi” demek mümkün değildir. Üniversitenin sadece Kastamonu’yla ilgili araştırmalar yapmak gibi kanuni bir görevi de yoktur.

                1961 yılından bu yana yazıyoruz, yayın dünyasındayız. 2022 yılı itibariyle 138 dergi ve gazetede yazmışız. KTB folklor ve güzel sanatlar birimlerindeki yöneticilik görevimiz dolayısıyla illerimizin dergilerinin çoğunu gördük, bazılarında da halk kültürü odaklı yazılar yazdık. Mahallî kültür araştırmaları bakımından, 1980-2022 yılları arasında en faal dergi çıkaran illler olarak Bursa, Mersin, Sivas, Çorum, Bolu, Çankırı, Kahramanmaraş dikkatimizi çekmiştir. Bu illerde ağırlıklı olarak Valilik ve Belediyeler bu işi üstlenmiştir. Bazı illerde ise Kayseri (Erciyes), Niğde (Akpınar) ve Hatay (Güneyde Kültür) şahıs, STK dergileri bu boşluğu doldurmuştur.

                Kastamonu’da halka, ortalama aydına yönelik bir kültür araştırmaları dergisine büyük ihtiyaç vardı. Atabey gibi yarım kalmışlar moral bozuyordu. Ekonomik kriz basın yayına büyük darbe vurmuştu. Bu olumsuz tabloda Hamdi Nalbant ve arkadaşları (Tuncay Sakallıoğlu, İsmail Karabıyıkoğlu, Murat Karasalihoğlu, Mahmut İslamoğlu ve Ufuk Tidim) Gıygaşuk dijital dergi tecrübesinden (farklı isimlerle) sonra bu kez uzun zamandır beklediğimiz Kastamonu Araştırmaları Dergisi ile karşımıza çıktılar. Hem de Kastamonu baskısıyla. Servi Yayınları olarak...

                Kapakta şunları okuyoruz: Kastamonu Araştırmaları Dergisi, Yıl 2023, Sayı 1, Dört ayda Bir Çıkar İlmî Dergi.Ön kapakta eski bir Kastamonu fotoğrafı “İhsan Ozanoğlu’na Rahmetle” ithaf yazısı ve fotoğrafı yer almış. Derginin sahibi Deniz Nalbant. Genel Yayın Yönetmeni ve Yazı İşleri Müdür Hamdi Nalbant, Yayın Direktörü Tuncay Sakallıoğlu, Yayın Danışmanı Murat Karasalihoğlu, Editör Ufuk Tidim, Grafiker Aslı Kızıltan.

                Genel Yayın Yönetmeni Hamdi Nalbant, sunuş yazısında derginin yayım amacını şöyle açıklyor: “Kastamonu Araştırmaları Dergisi’nin amacı; ahlakî ölçülere ve akademik yazım kurallarına riayette Kastamonu’yla ilgili çalışmalara sayfalarını açmak, yazar kadrosu aracılığıyla yeni araştırmalar gerçekleştirmek, kayıt altına alınması gereken bilgileri kaydetmek, şehrimizin okur yazarlığına nicelik ve nitelik olarak katkıda bulunmak ve entellektüel zeminine katkı sağlamaktır. Genç kalemlere de sayfaları açık olan dergimiz, yeni yazarların gelişmesine katkı sunmayı da amaçlamaktadır.”

                Birinci sayı, gelecek sayıların içeriği hakkında gerekli bilgiyi vermekte. Tarih, dil, edebiyat, arkeoloji, ekonomi, eğitim, genel kültür, halk kültürü, biyografi, bibliyografya dâhil her konuda yeni bir bilgi, yorum ortaya koyan makaleler sıralanmış. Her makale ilgimizi çekti.Dikkatle okuduk, gururlandık. Her biri, araştırma ürünü. Bilinen tekrarlanmamış, eski yazılar yeniden kaynatılıp aş hâline getirilip yeni bir yemekmiş gibi sunulmamış. Köşe yazılarımızın alan sınırı olmasaydı her makaleyi özetleyip can alıcı noktaları vurgulamak istedik. Ne yazık ki bu mümkün değil. Makale adlarını vermekle yetinmek zorundayız:

·         Murat Karasalihoğlu: Kastamonu İsmine Dair (s. 6-10)

·         Tuncay Sakallıoğlu: Kastamonu Voyvodasına Gönderilmiş Bir Mektup (s.11-13)

·         Ufuk Tidim: Kastamonu ve İlçelerinin Hicri 1329-1331 Yılları Arası İthalat ve İhracat Bilgileri (s.14-19)

·         Hamdi Nalbant: İhsan Ozanoğlu’nun İlmî İcâzetnâmesi (s.20-28)

·         Elif Değer: Bir Kastamonu İmgesi: İhsan Ozanoğlu (s.29-33)

·         Mahmut İslamoğlu: Ahî Şorba Vakfiyesi (s.34-36)

·         Alp Karasalihoğlu: Teşkilat-ı Mahsusa’nın Fedaisi Yakup Cemil ve Kastamonu Mahkûm Alayı (s.37-39)

·         Hakan Kuşcu: Kastamonu Arkeoloji Müzesindeki Helenistik Çağ VI. Mithradates Dönemi Bronz Sikkeleri (s.40-46)

·         Melih Kuyulu: Ord.Prof.Dr. A. Süheyl Ünver’in Kastamonu Defterlerinden Portreler (s.47-53)

Hamdi Nalbant’ı, ağabeyim Özdemir Tan’ı kaybettiğimizde (2020) Kastamonu’da Mustafa Bektaşoğlu vasıtasıyla tanımış, sohbet etme fırsatını bulmuştuk. Kültürel donanımı bakımından istikbal vadediyordu. Yanılmadığımızı gördük. Gelecek sayılar için birkaç önerimizi yazarken bunları onun zaten planladığından şüphemiz yok. Önerilerimiz şunlar:

1.       Kastamonu’yla ilgili araştıma ürünü yeni ve eski kitap tanıtma ve değerlendirmeler

2.       Üniversite Rektörlüğü ile anlaşma sağlanarak her sayıda üniversitemizin Kastamonu’yla ilgili 4 aylık araştırmalarının sonuçları (doktora ve yüksek lisans tezleri, araştırma projeleri)

3.       Kastamonu’yla ilgili çeşitli konularda (alan daraltılarak) bibliyografyalar

4.       Kastamonu Arşivi Köşesi: Bilinmeyen bir belge, fotoğraf

İstanbul Kadıköy’ün ünlü Cideli sahafı, Sakallı lakaplı Lütfü Seymen Müteferrika adlı yıllardır büyük fedakârlıkla çıkardığı dergisinin yanında, 10-15 yıl önce Kastamonu Araştırmaları adıyla bir dergi yayımlamayı planlamış, yazar kadrosu kurmuş, maliyet desteği için valilik ve bazı belediye başkanlarıyla görüşmüştü. Abone garantisini alamadığı için vazgeçmişti. Umarım bu kez böyle bir durum olmaz. Dört sayfalık renkli reklamın yanında mutlaka kamu kurumlarının ve bilinçli Kastamonuluların desteği şart. Değerli hemşehrilerimizin gerekli desteği vereceğine yürekten inanıyoruz.      

Bilim dünyamıza, Kastamonu kitaplığına hoşgeldinKastamonu Araştırmaları Dergisi. Ömrün bilim, sanat gibi uzun olsun!