KIZ EVLİYA TÜRBESİ
İLİ KASTAMONU
İLÇESİ MERKEZ
YERİ YILANLI KÜLLİYESİ
Kız Evliya’nın mezarı Abdüffettahi Veli Türbesinin içerisindedir. Bu türbenin içinde 25 adet mezar bulunmaktadır. Mezarların tamamı toprakta olup üzerlerinde işaret sandukaları vardır. Bu sandukalardan bir tanesi Kız Evliya ya aittir.
Kız Evliya Yılanlı Şifahanesinde bir çok hanım hastanın tedavisi ile uğraşmış ve onların sağlığına kavuşması için bir ömür harcamıştır. Kız Evliya, Adülfettahi Veli’nin kızıdır. Asıl adı Ümmü Sare’dir. Abdülfettahi Veli Kastamonu’daki Kadiri tarikatının da şeyhidir. Bir çok hastalığın da tedavisi için emek sarf etmiştir. Kendir tohumlarından ve kendir çiçeğinden şifa veren ilaçlar ürettiği bilinmektedir.
Kızı Ümmü Sare’yi de hanım hastaları tedavi etmesi için bir şifacı olarak yetiştirmiştir. Şeyh Abdülfettahi Veli hazretleri kadiri dergahında hastaları tedavi etmek için yaptığı şifa ilaçlarını koyduğu bir tastan hastalara su içirir ve bu şifalı suyu içen hastalar da iyileşirmiş. Ayrıca şadırvandan akan su sesini de hastalarına dinletirmiş. Ayrıca bakırdan yapılmış bir ayna ile de hastaların şifa bulmalarını sağlarmış. Bu ilaçları nasıl yaptığını ve hastaların nasıl şifa bulduğunu kızı Ümmü Sare’ye de öğretmiş. Buraya gelen hastalara da Ümmü Sare, bu tastan şifalı suları içirmiş. Ruh hastalarını da su sesi ile ve bakır çerçeveli ayna ile tedavi etmeyi başarmış.
Hanım Hastalar’da Ümüü Sare’nin Şeyh babasından el aldığını ve onun dağıttığı şifaları da dağıttığına inanmışlar. Ümmü Sare halk arasında Kız Evliya olarak o kadar ün kazanmış ki ünü tüm Anadolu’ya yayılmış. Çok sayıda hasta da şifa bulmak için Kastamonu Yılanlı Şifahanesine gelerek burada tedavi olmaya başlamış.
Kız Evliya, Kastamonu’da hem dönemin salgın hastalıklarını hem de o dönemde sara hastalarını tedavi etmiş. Onun Hastaları iyileştirmek için kullandığı ilaçlar diden dile dolaşarak günümüze kadar gelmiş. Hangi bitkinin hangi hastalara iyi geldiğini halen günümüzde de anlatanlar var. Bazı kişilerin bunlara koca karı ilaçları demelerine karşılık günümüzde bir çok isminin önünde unvanları bulunan kişiler televizyonlara çıkarak hangi otların hangi hastalıklar iyi geldiğini anlatmaya devam ediyorlar.
Bildiklerini öğreten ve bu sayede de ünü il dışına kadar yayılan Ümmü Sare’ye niçin her bildiğini hastalarına öğretiyorsun diye sorduklarında insan bildiğini insanlara öğretmez ise öbür dünyada vebalden kurtulamaz. Şeyh Babam bana öğretti, ben de hem sizlerin Allah’ın izni ile şifa bulmanızı sağladım. Bildiklerimi de size öğrettim. Siz de başkalarına öğretiniz. Bu dilden dile, gönülden gönüle yayılsın. Hem ben, hem de siz vebalden kurtulun. Dediği anlatılmaktadır.
Kız Evliya’nın mekanı Cennet ruhu şad olsun.
Zühtü Aslan
