Kastamonu da yapılan kendir panelinde güzel konulara temas edildi. Kendirin başkenti Kastamonu Taşköprü ilçesi olarak bilinir. Geçmiş yıllara kendirle ilgili iki adet fabrikanın bulunduğu Taşköprü ilçesinde ülkemizde kendir ekiminin bilinmeyen bir sebeple yasaklanmasından sora bu fabrikalar da kapandı.
Kendir 15 asırdır bu bölgede ekiliyor. Anadolu nun bir çok yerinde de 3500 yıldan bu tarafa ekiliyor. Osmanlılar döneminde sadece Taşköprü ilçesinde 70 civarında köy geçimini kendirden sağlıyor.
Kendir ağır metal temizleyicisidir. Endüstriyel bir üründür. Yaklaşık 50 000 ürününe yan ürün olarak katkı sağlar.
Kendir ekilen bir tarlaya ertesi yıl sarımsak ekilir. Sarımsağın aromasını etkileyen selenyum un toprak yüzeyine çıkmasını sağlar ve sarımsağın kalitesini yükseltir. Normal bitkilere ve ormanlara oranla yaklaşık 300 kat daha fazla havayı temizler. Dünyada ilk kendir borsası bu ürünün pazarlanması için Kastamonu da kurulmuştur. Adına Kendir Kapanı denir. Kastamonu da bir kendir müzesinin kurulması çok önemlidir. İlaç sanayinde ise ilk olarak miladi 1273 yılında Kastamonu da Yılanlı Dar ül Şifahanesinde Abdül Fettahi Veli tarafından kullanılmış ve Tıbbi bir bitki olarak literatüre girmiştir. Çok sayıda hastalığın tedavisinde kendir tohumu ve çiçeği halen kullanılmaktadır. Bu ürün Kimmerler tarafından bol miktarda bu bölgede ekilip biçilmiştir. Kenevir kendirin bir üründür. Lif rengi biraz kendirden farklıdır. Keten ise daha geniş alanlarda ekilir ve tohumlarında kandil yağı ve yemeklik yağ üretilir. Bezir yağı denilen bu ürün de bir çok hastalığa şifadır.
Gelişmiş ülkeler kendirden diş macunu üretip kullanırken biz bunun tersine beynimize büyük zarar veren florürlü diş macunları kullanıyoruz. Yıllık bir bitki olan bu ürün dokuma, ip ,urgan ve özellikle çok kaliteli kağıt elde edilebildiğinden önemli bir sanayi ürünüdür. Ormanların korunması açısından da önemlidir ve sap kısımlarından inşaat tuğlası yapımında kullanılır ve yanmaz özeliği ile konut yangınlarının önlenmesi için de kıymetli bir üründür. Ayrıca ısı yalıtkanıdır. Kendir tuğlası 700 derece sıcaklığa dayanır ve radyasyon dahi geçirmez.
Araç yakıtı için yapay yakıt elde etmekte en önemli ham maddedir. Yapay petrol üretilebilen en önemli bitkilerden birisidir. Her toprakta yetişme özelliği vardır. Sulak yerlerde 3 metreye kadar boy atabilirken kıraç topraklarda 2 metreye kadar boy atabilir. Tohumları süt ve besi hayvanlarına verildiğinde etleri ve sütleri besin olmasının yanında bir çok hastalığa da şifa olur. Mandalara fazla verildiğinde mandaların derisi dahi kızarır. Manda ve sığırların sütlerinden sarı renkli yağ elde edilir.
Bu önemli bitkinin ekiminin tekrar serbest bırakılması görüşündeyim.
Zühtü Aslan
