Araç’ın Kayaören Köyü’nden Mustafa oğlu Ahmet, 57. Alay 2. Tabur 2. Bölük, piyade er, 1. Dünya Savaşı’nda yaralandı, Gümüşsuyu Hastanesi’nde şehit düştü; Devrekani Çorbacı köyünde Şahbazoğlu Ahmet oğlu Abbas, Birinci Dünya Savaşı’nda Kerevizdere Muharebesi’nde şehit düştü; Küre’li Ahmet oğlu Şakir, Kurtuluş Savaşı’nda şehit düştü…
“4 bin 760” Şehit Mehmet.
“Kızılcatepe, Seddülbahir, Bombatepesi, Arıburnu, Galiçya, Beyt-i İsa, Kazaçuran, Kulp, Merkeztepe…”…
Yüzlerce farklı cephede şehit düştüler.
Arıburnu’nda “Kanlıtepe Muharebesi”…
Kastamonulu er’ler şehit düştü.
Savaş meydanından “gazi” olarak götürüldükleri hastanelerde şehit düştüler…
“Cenup Grubu Ağır Mechurin Hastanesi” nerededir bilen var mı?
Ne Çiğiltepe ne Conkbayırı ne Balkan ne Trablus kaldı…
Kastamonulu Mehmetlerin şehit düşmedikleri.
Her ilçe her köy her hane…
Şehit vermedik ocak kalmadı Kastamonu’da.
Kastamonulu olmak evvela vatanperver olmayı gerektirir…
Atalarımızdan aldığım miras bu.
(Milli Savunma Bakanlığı web sitesine lütfen giriniz…
https://www.msb.gov.tr/SehitBilgiKapisi/SehitListesi?page=18&Il=KASTAMONU linkinde yukarıda aldığım veriler mevcut.
“1853-1928 yılları arasında savaş ve muharebelerde şehit olan “4 bin 760” Kastamonulu şehidimizin kayda geçen bilgileri var…
“Resmi” bilgi.
Elbette kayıt altına alınmayan şehitlerimiz de var(dır)…
Nihayetinde 75 yılı içeriyor.
Kastamonu’nun işgal görmemiş olmasına rağmen “en çok şehit” verdiği yönündeki söylenceyi “resmen” haklı çıkarabilir Milli Savunma Bakanlığı verisi…
Osmanlı İmparatorluğu içindeki tüm illeri taramam mümkün olmadı ancak “örnekleme” usulü baktığımda Kastamonulu “şehir sayısı” üzerine çıkabilen yerleşim görmedim.
Elbette şehit sayısı yarıştırmak mevzubahis değil…
Ancak şu “tarihi” bir gerçek ki Kastamonu Osmanlı ve Kuvayi Milliye’ye canıyla payanda oldu.
“Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı / Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı” dizeleri Milli Şair’in…
Kastamonulunun “görev emri” daim.)
(Milli Savunma Bakanlığı web sitesinde bir diğer muhakkak ziyaret edilmesi lazım gelen kısım “Belgeler”…
https://www.msb.gov.tr/ArsivAskeriTarih/icerik/belgeler linki.
Gün; “18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Zaferi’nin 110. Yıl Dönümü”…
“Çanakkale Muharebelerinden Kesitler ve Fotoğraflar” bölümü okunmayı ve görülmeyi bekliyor.
Anafartalar Grup Komutanı Albay Mustafa Kemal Çanakkale Savaşı’nı anlatıyor…
“Bu öyle alelâde bir taarruz değil, herkesin başarılı olmak veya ölmek azmiyle harekete hazır olduğu taarruzdur. Hattâ ben komutanlara şifahen verdiğim emirlerde şunu ilâve etmişimdir: ‘Size ben taarruz emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında, yerimize başka kuvvetler ve komutanlar geçebilir’”.
Kahraman Mehmet Çavuş’un hastaneden birliğine yazdığı mektup…
“Sağ kolumu kaybettim. Zararı yok. Sol kolum var. Onunla da pekâlâ iş görebilirim. Beni üzen ve yeniden birliğime katılarak, düşmanla çarpışmama engel olan şey, yaramın henüz kapanmamış olmasıdır. Hastahaneden çıkıp, harbe iştirak edemediğim için beni mazur görünüz. Affediniz komutanım.”
“Gönüllü Bombacı”…
“Henüz 13 yaşında bir küçük delikanlı... Fotoğrafın üzerinde bir not... ‘Gönüllü Bombacı’ Başka bir bilgi düşülmemiş... Duruşuyla, kararlığıyla, gözlerinden okunan özgüveniyle ‘Gönüllü Bombacı’... Ne yapmıştı da ona bu sıfatı layık görmüşlerdi?”)
(Bir de sinema filmi önereyim…
“Düşman Yolları Kesti”.
https://www.youtube.com/watch?v=kCiCX_sfkcA...
Link burada.
Her ne kadar Kastamonu şehri görüntülerde yer almasa da “Bir Kastamonu Filmi” desek yeri…
Kastamonu’nun İstiklal Savaşı’ndaki emeğini, konumunu ve önemini göreceksiniz.
1959 yılı yapımı…
Yönetmen “Osman F. Seden”, senaryo “Tarık Dursun K”, oyuncular “Eşref Kolçak, Sadri Alışık, Nurhan Nur, Kadir Savun, Yılmaz Gruda, HulisiKentmen, NubarTerziyan, Ertuğrul Bilda, İlhan Hemşehri, Kemal Ergüvenç…”.
İşgal altındaki İstanbul’da başlayıp Anadolu’daki cephane yollarında süren hikaye tam da Kurtuluş’u sahneye taşıyor…
Sinema; öğretir.
Toplu film gösterimi yapmaya pek hevesli şehrimizde…
“Düşman Yolları Kesti” filmi toplu izlence ile kamuoyuna ulaştırılabilse keşke.)