İstanbul Üniversitesi Şehir Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin “2020-2022” dönemi verilerini baz alarak hazırladığı “İller Arası Rekabet Endeksi” araştırmasını Haziran ayında yayımlamıştık bu köşede…
İlimize yeni vali ataması dolayısıyla hatırlatmakta fayda var.
Yeni döneme başlarken mülki idare…
İlimizin “bakiye” fotoğrafını tüm açıklığıyla ortaya koymakta fayda var.
Hamaseti diline pelesenk edenler mangalda kül bırakmayacaklardır Kastamonu’yu tanıtırken elbette…
Rakamlar ters istikamette.
İller arası rekabet liginde…
81 il içinde 53’üncü sıradayız.
Bu durumun tarifi yıllar önce yapılmıştı ilimize dair…
“Batının doğusu”.
Alanlara göre 81 il içinde “rekabet” sıralamamız…
Altyapı “57”, sağlık “60”, sosyal yaşam “39”, demografik yapı “71”, ulaşım “37”, eğitim “24”, makro ekonomi “30”, finansal piyasalar “34”, dış ticaret sanayi “27”, turizm “60”, tarım “42” girişimcilik “59”, teknolojik altyapı “56”, inovasyon “41”, yüksek öğretim “46” .
“Sağlık” ve “turizm” alanındaki rekabet sıramız 60’ıncılık…
Bilim böyle diyor.
Söz konusu araştırmada iller “rekabet” durumlarına göre “7” küme içinde ayrılmış durumda…
Kastamonu, “Kilis, Niğde, Kastamonu, Adıyaman, Tokat, Aksaray, Kahramanmaraş, Çorum, Bartın, Tunceli, Sinop, Çankırı, Diyarbakır, Bayburt, Osmaniye, Yozgat, Van, Gümüşhane, Kars, Bingöl, Şanlıurfa, Ardahan, Batman” ile birlikte, 6’ncı kümede yer alıyor.
Hangi illerin bir üst ligindeyiz?..
“Siirt, Mardin, Bitlis, Iğdır, Ağrı, Şırnak, Muş, Hakkari.”
Yıllar geçtikçe ileri gideceğimize geri gidiyoruz, yerinde bile saymayan bir gelişme, vah vah…
2009 yılında 52’nci sıradaydık, 2022’de “53”.
Kapı komşumuz Karabük 37’nci sırada…
Kadim il, yeni ilin gerisinde, ne demeli bu hale?
Alt endekslere indiğimizde durum daha da “ciddi” hal alıyor, “7” kümeli ligdeki yerimiz, ayrıntı daha fikir verici…
Altyapı “5”, ulaşım “5”, sağlık “5”, eğitim “2”, sosyal yaşam “5”, makro ekonomi “5”, dış ticaret “6”, finansal piyasalar “5”, turizmde “7”, tarım “6”, inovasyon “7”, girişimcilik “7”, yükseköğretim “5”, teknolojik altyapı “4”.
“Turizm, inovasyon, girişimcilik”…
En zayıf halkalarımız.
Başlangıç noktası bu…
Bakalım ne oranda pozitife dönecek?
Not: “Kastamonu’yu tanıyalım” yazımızı sürdürelim…
Dönemsel olarak hatırlamakta fayda var.
“Yerel demokrasi”…
“Güdük”, meslek odaları ve sivil toplum örgütlerinin “yeter” ve “gerek” oranında ses verdiklerini söylemek olası değil, vaktin eyalet merkezi olmanın getirdiği refleks ile önce mülki idare konuşur, ardından siviller “haddi aşmadan” fikirlerini aynı yönde beyan eder, yeri geldiğinde itiraz eden toplum olamamanın bedelini Kastamonu seneler boyu çok ödedi, ödemeyi de sürdürüyor.
“Ekonomi”…
Esnafın beli bükük, ekmek parası aslanın midesinde, maden sektörünün dönemsel ivmesi sayesinde ihracat rakamlarımız yükseliyor, orman memleketi olmamıza rağmen orman köylüsünün hali “bitap”, tarım ve hayvancılıkta sürdürülebilir planlı bir yol haritası olmadığı için “ortaya karışık”, gençlerimiz “masa başı devlet işi” için “torpil” peşinde, girişimcilik kültürümüz “dip”, kobileri geliştirmek yönündeki çabalar “asansör”, turizm “sözde”, emekli maaşlarının enflasyona yenilmesi il ekonomisini iyiden iyiye zorda.
“Koordinasyon”…
“Sıfır”, ne kamu kurumları arasında ne de yerel yönetimleri de katarak ilin genelinde “ortak akıl, istişare, uyum” var, her kurum kendi tabelası altında “beylik”.
“Biriken dertler”…
Merkez ilçenin içme suyu derdi artık halının altına süpürülemeyecek raddede, sorunu çözmesi umulan Kırık Barajı’nın akıbeti “şüpheli”, doğal afet risklerine karşı ne oranda korunaklı ve dirençli olduğumuz “meçhul”, dün imar ettikleri bugün “yerle yeksan”.
“İddia”…
En bariz sorun bu, “iddiasını kaybeden il” hükmüne düştük yıllara sari, özgüven yitik, irade sınırlı, sabır zayıf, imece yok, birlik lafta, görüntü var, ses yok.
Hiç mi olumlu tarafımız yok?..
Yazmadım ki bozmayalım.