Tiroid bezi, nefes borusu yani trakeanın ön kısmında yer alan, şekli kelebeğe benzeyen bezdir. Boyutu küçük olmasına karşın görevleri büyük, önemli bir salgı bezidir. Bu organın temel görevlerinden biri vücut metabolizmasını ayarlayan T3 ve T4 hormonlarını salgılamaktır.
Tiroid hormonlarının az salgılanması yani hipotiroidi durumunda metabolizma yavaşlayarak, saç dökülmesi, unutkanlık, uykuya eğilim, kilo alma, halsizlik, seste kalınlaşma gibi şikayetler ortaya çıkar.
Bu hormonun fazlalığı yani hipertiroidi durumunda ise aşırı terleme, saç dökülmesi ve hızlı kilo kaybı görülür.
Troid bezinin normal düzeyden az ya da aşırı hormon salgılamasına bağlı olarak; metabolizmadan, kalp atış hızı, vücut ısısı, bağışıklık sistemi, anne rahmindeki fetüs ve yeni doğan bebekte beyin ve zeka gelişimi, büyüme ve gelişmeye kadar pek çok hayati öneme sahip etkileri mevcuttur.
Yapılan araştırmalara göre, kadınlarda erkeklere nazaran 12 kat daha fazla tiroid bozukluğuna rastlanıyor.
Eğer hipotroid hastasıysanız; İlk başta yapmanız gereken hipotroid hastalığında nasıl beslenmeniz gerektiğini öğrenmektir.
GUATROJEN BESİNLERE DİKKAT!
Guatrojen besinler vücudun iyot emilimini engelleyebilir, troid bezlerinin genişlemesine yol açabilir ve böylece troid fonksiyonunu baskılar. Brokoli, brüksel lahanası, lahana, karnabahar, turp, şalgam, soya ürünleri, ıspanak, hardal, şeftali, çilek ve armut guatrojen besinlerdir. Bu besinleri troid ilacı aldığınız saate yakın tüketmemeye özen gösterirken, genel tüketimini de sınırlandırın!
SELENYUMU ATLAMAYINIZ!
Selenyum T4 ten T3 e dönüşüm sağlayan bir mineraldir ve eksikliği hipotroide yol açabilir. Selenyum seviyeniz düşükse selenyumdan zengin besinlere beslenme planınızda daha sık yer verin ve doktorunuzun önerisi ile selenyum takviyesine başlayın! Selenyumdan zengin besinler; Karides, karaciğer, somon, ton balığı, sarımsak, yumurta, hindi, ceviz.
MUTFAĞINIZDA İYOTLU TUZ KULLANIN!
Dünya Sağlık Örgütü, nüfusunun yüzde 10'unundan fazlasında tiroit rahatsızlığı olan bölgeleri 'endemik guatr bölgeleri' olarak kabul ediyor. Türkiye de 'endemik guatr bölgesi' olarak görülüyor. Bu durumun ana nedenlerinden biri; iyot yetersizliği! Hipotiroidi hastaları dahil hepimiz soframızda mutlaka iyotlu tuz kullanmalıyız. Ancak iyotlu tuz; hipertirodi olarak tanımladığımız zehirli guatrın varlığında kullanılmamalıdır. Çünkü fazla iyot alımı, aşırı hormon sentezini tetikler.
Hipotroidin bonusu olarak bu dönemde kan yağlarınız yükselmeye meyilli olabilir! Ayrıca hipotiroide bağlı olarak kanda homosistein düzeyinizde artış ile birlikte koroner kalp hastalığı riskinizde yükselme gözlenmektedir. Daha sağlıklı bir hayat için beslenmende hayvansal yağları sınırlayın, süt ve süt ürünlerini yağsız olarak tercih edin.
Sabah çok yorgun uyanıp, gün içinde daha çabuk yorulabilirsiniz. Sizi enerjik bir şekilde güne hazırlayacak vitamin C vitamini. Sabah kahvaltınızda omletinize ekleyeceğiniz biber ve yeşillikler ara öğünlerinizde tüketeceğiniz mandalina, portakal, kivi, gibi C vitamininden zengin besinler ve her öğünde bol bol tükettiğiniz salata sizin kronik yorgunlukla baş etmenizi sağlayacak savaşçılarınız.
Beslenmenizde tiroid üretimine de faydası olan B grubu vitaminlere ve omega-3 yağ asidine yer verin! Özellikle B 12 vitamin düzeyinize düzenli olarak baktırın! Bedeninizin üretemediği bu vitamini öncelikle karaciğer ve böbrek, et, tavuk, hindi, balık, kabuklu deniz ürünleri, süt, yoğurt ve yumurta sarısı olmak üzere hayvansal kaynaklı besinlerden alabilirsiniz. Omega-3 depolarınız için haftada 2-3 porsiyon balık tüketin ve balık tüketmediğiniz günlerde omega-3 takviyesi kullanın!
Bu hastalığın en önemli etkisi metabolizmanızı yavaşlatması ve kilo alma yatkınlığınızı arttırmasıdır. Bunun için metabolizmanızı turbo moduna geçirecek 7 kural;
• Kahvaltı öğününüzü atlamayın!
• Kahvaltınızda her gün 1 yumurta tüketin, yumurta içeriğindeki selenyum ile tiroidinizi ve sizi genç tutar.
• Ara öğünlerinize yeşil çay ve beyaz çay eşlik etsin! Özellikle antioksidan seviyesi yüksek bu çaylar ile metabolizmanızı hızlandırabilirsiniz.
• Kabızlık, hipotiroidte yaşanan en önemli barsak problemidir ve düzenlenmesi gerekir. Sindirim sisteminizin düzenli çalışması için probiyotik takviye kullanın.
• Stres kortizol seviyenizi arttırarak T3 ün işlevini yavaşlatabilir. Mümkün olduğunca stresten uzak durun!
• Su için mazeret yok! Günde 2-2,5 litre su tüketerek metabolizmanızı hızlandırın.
• Her gün hareket edin! Unutma fiziksel aktivite bedeni ve ruhunu besleyen en güzel terapidir.
DİYETİSYEN KÜBRA BALCI
