Ekonomik Büyüme ve Gelir Dağılımı

Prof. Dr. Serkan DİLEK

Kastamonu Üniversitesi

Geçen hafta Türkiye’nin ilk çeyrekte %5,7 büyüdüğünü yazmıştık. Bazı okuyucularımız da emekli maaşlarının yetersiz olduğunu ve bunun nasıl büyüme olduğunu sormuşlar. Bu haftaki yazımızda bu soruyu cevaplayacağız. Ama her zamanki gibi Siyonist ürünler yerine alışverişte Türk malı ürünleri tercih etmemiz gerektiğini hatırlatalım.

Ekonomik büyüme ile gelir dağılımı adaleti aynı şey değildir. Ekonominin büyümesi her kesimin gelirinin büyümesi anlamına gelmez. Milli geliri bir pasta olarak düşünelim. Pastanın büyümesi toplumdaki her kesimin daha büyük pasta dilimi yemesi anlamına gelmez. Örneğin; bir ülkenin milli geliri 100 birimden 110 birime çıksın. Ülkede 10 kişi olduğunu varsayalım. Milli gelir 100 birimken herkes eşit pay alıyorsa kişi başına 10 birim alır. Eğer milli gelir 110 birime çıkarsa yine eşit dağılım yapılırsa bu sefer kişi başına 11 birim düşer. Ama Dünyada hiçbir ülkede bu böyle olmaz. Toplumda biri 20 birim kazanırken diğeri 5 birim kazanabilir. Milli gelirin dağıtımında dezavantajlı olan gruplardan biri de ne yazık ki emeklilerdir.

Şimdi milli gelirin büyüklüğü ile gelir dağılımı adaletinin aynı şey olmadığını aşağıdaki tablo ile açıklayalım. Dünyanın en büyük ekonomiye sahip 20 ülkesini ele aldık. İkinci sütunda ülkelerin milli gelire göre sıralaması yer alıyor. Üçüncü sütunda ise Gini katsayısına göre ülkelerin sıralaması yer alıyor. Yani üçüncü sütunda gelir dağılımı adaletine göre ülkeleri sıraladık, en adil gelir dağılımına sahip ülke birinci sırada yer alıyor. Verileri Dünya Bankası internet sitesinden elde edip sıralamayı da biz yaptık. Tabloda Almanya ve Kanada’nın Gini katsayıları eşit olduğu için ikisinin de 4 ve 5. Sırayı paylaştığını belirtelim.

Tabloya bakın, Dünyanın en zengin ülkesi ABD ama gelir dağılımı adaletinde 16. Sırada yer alıyor. Yani gelir dağılımı adaleti oldukça kötü. Dünyanın en zengin ikinci ülkesi Çin de 14. Sırada yer alıyor. Dünyanın en zengin üçüncü ülkesi Japonya ise gelir dağılımı adaletinde 8. Sırada. Yani zengin ülkeler gelir dağılımı adaleti bakımından orta veya arka sıralarda yer almış. “Hoca! Koskoca ABD’de gelir dağılımı adaletsiz olur mu? Bir yanlışın olmasın” diyenler olacaktır. İnternette “Homelessness in America” yani “ABD’de evsizlik” diye arama yapın ve karşınıza çıkan videoları izleyin. Göreceksiniz ki Dünyanın en zengin ülkesinde çok sayıda evsiz yani fakir var. Dolayısıyla milli gelir eşit dağıtılmamış. Hollywood filmlerinde çoğunlukla müstakil evlerde yaşayan üst orta gelir grubu aileler gösteriliyor ama toplumun fakir kesimi de var. Üstelik fakir kesimin nüfusu da oldukça fazla…

Tabloda milli gelir adaletini sağlamada birinci sırada yer alan ülke Hollanda ama Hollanda milli gelir bakımından 18.sırada yer alıyor. Milli geliri eşit biçimde dağıtmak açısından ikinci sırada olan G.Kore ise milli gelir açısından 13.sırada yer alıyor. Bu arada gelir dağılımı adaleti sıralamasında üst sıralarda yer almak gelirin eşit dağıtıldığı anlamına gelmiyor. Örneğin; Gini katsayısına göre Fransa en iyi üçüncü ülke ama bu gelirin eşit dağıtıldığı anlamına gelmiyor. Örneğin; “Homelessness in France” yazıp arattığınızda da Paris’te sokaklarda yaşayan çok sayıda kişinin bulunduğuna dair videolar görebiliyorsunuz. Milli gelirin eşit dağıtılması için Gini katsayısının sıfır olması gerekli. Sıfıra ne kadar yakın olursa milli gelir o kadar eşit dağıtılmış demektir. Ama Hollanda, G.Kore, Fransa gibi ülkelerde bile bu oran 0,30 civarındadır. Yani kapitalist ekonomik sistem gelir dağılımı eşitliğini sağlamada başarısız olmuş durumda. Şöyle düşünün! 20 kişilik sınıfta gelir dağılımı adaleti dersinden en yüksek not alanlar (Hollanda, G.Kore, Fransa vb) zar zor 50 civarında not almış. Diğer ülkeler hep daha düşük almışlar. Bir konferans nedeniyle Hollanda’ya gitmiştim, Amsterdam sokaklarında kılığı kıyafeti iyi olmayan, esrar vb madde kullandığından kuşkulandığım tipler vardı ve sayıları da az değildi. Zengin ile fakir arasındaki gelir farkı muhtemelen azdır ama milli gelir herkese eşit dağıtılmıyor ve toplumda da fakirler yok değil. O zaman kısaca notlarımızı madde madde yazalım.

1-     Büyük ekonomi olmakla geliri vatandaşları arasında eşit dağıtmak aynı şey değildir.

2-     Dünyanın en zengin ülkelerinde bile evsizler, fakirler vardır.

3-     Dünyada geliri eşit dağıtan ülke yoktur ama zengin ile fakirin kazancı arasındaki farkın düşük olduğu ülkeler vardır.

Şimdi bazılarınız “okuyucu sana ekonomi büyüdü ama emeklilerin maaşı büyümedi” diye sormuş. Sen gelir dağılımı adaletini uzun uzun anlattın. Ne alaka?” diyebilirsiniz. Bu yazıda yazılanlardan ekonominin büyümesinin emeklilerin gelirini de büyütmeyebileceği anlaşılabilir. Hem milli gelir hem de gelirin adil dağıtımında dördüncü sırada olan Almanya örneğini ele alalım. Yani Almanya hem gelir hem de gelir dağılımı adaleti bakımından fena değil, iyi konumda. Almanya’da da emekliler 800-1000 Avro civarı alıyorlar. Ama yaşanabilecek ev kiraları da 1000 avro civarı. Bu nedenle de oldukça kötü evlerde yaşayanlar; emekli olduğu halde çalışmaya devam edenler hatta sokaklardan şişe toplayanlar var. İnternette “Almanya’da emekliler çöpten şişe topluyor” diye arama yaparak karşınıza çıkan videoları izleyebilirsiniz. Almanlar elbette yaklaşık 300 senedir Türkiye’den daha zengin ama toplumda emeklilerin refahını belli seviyenin üzerine çıkarmayı başaramamışlar. Türkiye olarak biz de başaramadık, ama bu konuda yalnız değiliz. Hatta yanımızda büyük Batı ekonomileri bile var.