Kişilerarası ilişkilerde, benlik algısında ve duygulanımda tutarsızlık, belirgin dürtüselliğin olduğu, genç erişkinlik döneminde başlayan ve değişik koşullar altında ortaya çıkan bir davranış biçimidir.Bu tanımı biraz açarsak, öncelikle kendisine ilişkin algıları sürekli değişir. Bir an kendilerini aşırı başarılı, güvenli bulurken, bir anda çok kötü hissedebilir.
Bu dalgalanma, iyi ve kötü arasında gidip gelme ilişkide olduğu insanlar için de geçerlidir.Onları göklere çıkarırken aniden değersizleştirebilirler. Bu nedenle ilişkileri tutarsızdır.Sevgiden nefrete çabuk geçebilirler.
Bu dalgalanma tüm ilişkilerine yansır. Aşırı terk edilme korkusu yaşarlar. Bunu engellemek için tehdit etme, intihar girişiminde bulunma gibi yollara başvurabilirler.Kontrolsüz cinsel ilişkiler, sık cinsel eş değiştirme, onlara aşırı bağlıyken nefret etmeye başlama yanısıra bazı cinsel sapmalar ve cinsel kimlikte de ani değişimler izlenebilir.
Yani bir borderline kişilik bozukluğu olan kişi ile herhangi bir ilişkiniz varsa dünyanın en mükemmel insanı, eşi, doktoru, arkadaşı iken, aşırı idealize edilmişken aniden yerin dibine batırılma riskiyle karşı karşıyasınızdır.
Tüm bu değişim saldırganlığa dönüşebilir. Bu saldırganlık kendine karşı olabileceği gibi, size de yönelebilir.Kendine zarar vermenin yöntemi aşırı para harcama, kumar oynama, kontrolsüz cinsel ilişkiye girme, alkol kullanma, tıkınırcasına yemek yeme olabilir. Bazen yardım çağrısı da olabilen intihar girişimleri, kendini ya da ona kötü davrandığını düşündüğü ilişkide olduğu kişiyi cezalandırma yolu da olabilir.
Borderline kişilik bozukluğu olan kişilerin öfkelerini kontrolde zorlukları vardır.Konuşmalarıyla, eşyalara zarar vererek bu öfkeyi dışa vururlar. Baş edemedikleri bir sorun olduğunda kontrollerini tamamen kaybedebilirler. Aşırı şüpheler, korkular oluşabilir. Depresyon sıklıkla birlikte görülür ve riskleri arttırır.
Temel belirtiler; Terk edilme korkusu, istikrarsız ilişkiler, değişken kendilik imajı, dürtüsel ve zarar verici davranışlar, duygusal dalgalanmalar, patlayıcı öfke nöbetleri olarak özetlenebilir.
Tedavi için, uzun ve zor bir terapi gerektirir. Yanısıra alkol, uyuşturucu gibi sorunlar da varsa, terapi zorlaşır. Zaman zaman ilaç kullanılır. Gençlik döneminde başlayan bir sorundur. Eğer ek problemler, saldırganlıklar, intihar gibi nedenlerle farklı sonuçlar oluşmazsa, orta yaş civarında toparlanırlar. 40 lı yaşlarda geçebilir.
Uzm.Klinik Psikolog Bengü Samut Dravor
Mert Dravor Psikoloji Merkezi