Türkiye, yapay zeka alanında önemli adımlar atmaya devam ediyor. Ulusal Yapay Zeka Stratejisi'nin 2024-2025 dönemini kapsayan eylem planında yapılan güncellemelerle, yerli büyük dil modelinden yetenekli bireyleri ülkeye çekmeye kadar çeşitli projeler hayata geçirilecek. AA muhabirinin edindiği bilgilere göre, eylem planı, teknolojik gelişmeler ve ulusal ihtiyaçlar doğrultusunda yenilendi.
11'inci Kalkınma Planı ve 2021 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı doğrultusunda hazırlanan belge, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanlığı ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından oluşturuldu. Bu belge, Türkiye'nin 2025 yılına kadar yapay zeka alanında yürüteceği çalışmalar için bir yol haritası niteliğinde.
TechVisa Programı ve Türk Diasporası
Eylemler kapsamında, "TechVisa Programı" ile yapay zeka alanındaki yetenekli bireylerin Türkiye'ye çekilmesine yönelik mekanizmalar hayata geçirilecek. Aynı zamanda, Türk diasporasında yapay zeka alanında çalışan akademisyenler ve uzmanlar, Türkiye'nin yapay zeka ekosistemiyle buluşturulacak.
Yerli yapay zeka modelleri geliştirilmesine ilişkin teknik ve etik standartları belirlemek üzere uzman bir komite kurulacak. Türkçe büyük dil modeli geliştirilecek ve tüm ekosistemin katkısını almak amacıyla Türkçe Büyük Dil Modeli Topluluğu oluşturulacak. Bu modellerin geliştirilmesinde Türk cumhuriyetlerinden veri temin edilmesi ve modelin bu ülkelerde kullanımı için işbirliği mekanizmaları geliştirilecek. Ayrıca, diğer ülkeler veya küresel firmalarla bilgi ve tecrübe paylaşımına yönelik işbirlikleri artırılacak.
Üretken yapay zeka modellerinin geliştirilmesi amacıyla "Güvenilir Yapay Zeka Damgası" oluşturulacak ve bu alanda Türkiye'yi küresel bir oyuncu haline getirecek işlemci altyapısına yönelik kapasite geliştirme çalışmaları yapılacak. Yapay zeka uygulamalarının denetimi ve yasal uyumu için belgelendirme mekanizması doğrultusunda "Yapay Zeka Uygulamaları Hukuki Değerlendirme Rehberi" ve "Yapay Zeka Değer ve İlkeler Etki Analizi Çerçevesi" oluşturulacak.
Yapay zeka sistemlerinin geliştirilmesi, kullanılması ve piyasaya arzını düzenleyen uluslararası normlarla uyumlu ulusal düzenleme yapılacak. Ayrıca, Kurumsal Yapay Zeka ve İleri Analitik Proje Yönetim Rehberi oluşturulacak.
Yapay zeka alanındaki yetkin iş gücünün artırılması amacıyla Uluslararası Lider/Genç Araştırmacılar ve Sanayi Doktora Programı destek miktarları artırılacak ve bu programlardan yararlanan araştırmacı sayısı çoğaltılacak. Devlet burslarıyla yurt dışında lisansüstü öğrenim için kontenjanlar çoğaltılacak ve yurt içi ve yurt dışı doktora sonrası araştırma burs programlarıyla desteklenecek. Kamu kurum ve kuruluşlarının sahip olduğu verilere ilişkin envanter çıkarılarak "Merkezi Kamu Veri Alanı" kurulacak.
Yapay zeka ürünlerinin risk odaklı değerlendirilmesine imkan tanıyan "Yapay Zeka Risk Yönetimi Sistemi Belgelendirme Programı" hayata geçirilecek. Ayrıca, "Yapay Zeka Etki Analizi - Sektör Raporları" adlı sektörel raporlar hazırlanacak.
Yapay zeka alanındaki uluslararası çalışmaların takibi, etkin katılım sağlanması ve katkı verilmesi amacıyla "Uluslararası Yapay Zeka Çalışmaları Takip ve Koordinasyon Komitesi" kurulacak. Türkiye'de yapay zeka alanında faaliyet gösteren ulusal ve uluslararası firmalara ve ürünlere yönelik envanter oluşturulacak. Yurt içinde yapılan AR-GE çalışmaları sonucunda ortaya çıkan yapay zeka ürün ve çözümlerinin KOBİ'ler tarafından kullanılmasını teşvik edecek destek programı uygulamaya konulacak.
TÜBİTAK BİLGEM Yapay Zeka Enstitüsü yönetiminde "Türkiye Yapay Zeka Portalı" kurulacak ve enstitünün tematik alan yapılanmasıyla uyumlu yapay zeka enstitüsü birlikte geliştirme laboratuvarları oluşturulacak. Enstitü bünyesinde "Temel Yapay Zeka Araştırma Grubu" oluşturulacak. Yapay zeka nedeniyle istihdam olanakları daralacak işsizlere ve mevcut çalışanlara yönelik mesleki eğitim kursları ve işbaşı eğitim programları düzenlenecek. Girişim sermayesi fonlarıyla işbirlikleri geliştirilecek ve tematik kümelerin ve mükemmeliyet merkezlerinin kurulması teşvik edilecek.
Toplumun genç kesimlerine yapay zeka bilinci aşılamak ve farkındalığı artırmak amacıyla "Yapay Zeka Okuryazarlığı Seferberliği" başlatılacak. Ayrıca, mevcut iş gücünün dönüşümü için özelleştirilmiş "Yapay Zeka Eğitim Modeli" tasarlanacak.