Daha genç görünme ve hissetme arzusu kolajen takviyelerine olan ilgiyi artırmıştır. 2018 yılında, kolajen takviyeleri satışının bir önceki yıla göre yaklaşık %34 artması da bunun en önemli göstergelerinden biridir. Aslında vücudumuz, ihtiyacı olan kolajeni üretebilmektedir. Ancak, yaşla birlikte özellikle 30 yaş sonrasında kolajen üretimi yılda yaklaşık %1-2 oranında azalmaktadır. 40 yaşına gelindiğindeyse kolajen üretiminde %10-20 azalma görülmektedir.
Kolajen Nedir?
Kolajen, vücutta en çok bulunan ve hücreleri bir arada tutan proteindir. Cilt, kemikler ve bağ dokusunun yapısında yer alır.
Eminim piyasada birçok farklı kolajen görüyorsunuz, bu konuda kafanızın karışması çok normal. Aslında vücudumuzda farklı tiplerde kolajen vardır. En sık duyduklarımız ve vücudumuzdaki kolajenlerin yaklaşık olarak %80-90’ını oluşturan; tip I, II ve III kolajenler.
Tip-I: Vücut kolajeninin %90'ını oluşturur. Kemikler, bağ dokusu ve tendonlarda bulunur. Cildin elastikiyetinden ve dayanıklılığından büyük ölçüde sorumludur.
Tip-II: Eklemleri birleştiren elastik yapıdır ve kıkırdakta bulunur.
Tip-III: Her zaman tip-I ile birlikte bulunur. Ciltte, kan damarlarında ve iç organlarda yaygındır. Damarlara elastikiyet ve kaslara güç verir.
Kolajen Kaynağı Besinler Nelerdir?
Kolajen, hayvansal besinlerin bağ dokularında bol miktarda bulunur. Bu yüzden kas veya başka bir bağ dokusu içeren etlerde kolajen bulunur. Et, tavuk ve kemik sularında da kolajen dolayısıyla vardır. Balık, yumurta akı, jelatin ve yosun da iyi birer kolajen kaynağıdır. Kolajenin C vitamini ve çinko varlığında üretimi artar. Besinlerden alınan kolajeni vücut bağ dokularının birbirine bağlanmasında kullanır ancak cilde direkt nüfuz etmesi etkisizdir. Asıl etkili olan vücudun ürettiği kolajendir.
Düzenli Kolajen Kullanımı Önemli!
Vücudumuz düzenli olarak kolajen üretebilir; ancak bu üretim yaşla birlikte azaldığı gibi sigara içimi, güneşe maruz kalma, bazı otoimmün hastalıklar ve sağlıksız beslenme de üretimi olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle cilt, saç ve kemikler de kolajenin fayda sağlayabilmesi için özellikle gastrointestinal sistemden kolayca geçebilecek sıvı forma hidrolize edilmiş kolajen desteklerine ihtiyaç duymaktadır.
Eklem ve Artiritte Etkisi
Kolajen takviyesinin sağlıklı bireylerde egzersize bağlı eklem ağrılarını azalttığını göstermektedir. Hidrolize kolajen takviyelerinin kısa vadede osteoartirite bağlı ağrılarda da rahatlama sağladığı bulunmuştur.
Cilt Sağlığı
Balık kolajeninin cilt elastikiyetinde belirgin bir iyileşme sağladığı görülmektedir. Genelde araştırmalar sekiz hafta boyunca kolajen peptitleri ile takviyenin cildi nemlendirdiği, ciltte kolajen yoğunluğunu artırdığı ve kırışıklığı artıran kolajen parçalanmasını azalttığı bulunmuştur. Kolajen takviyelerinin, kırışıklıklar ve cilt kuruluğu dahil cilt yaşlanmasının gözle görülür belirtilerini azaltabileceğini gösteren pek çok çalışma mevcuttur.
Kilo Kontrolü ve Kas Büyümesi
Kolajenin tok tutması özelliğinden dolayı zayıflamada etkin olabileceği belirtilse de bunu destekleyen bilimsel bir araştırma bulunmamaktadır. Kolajen yaşlı bireylerde yetersiz protein alımını desteklemek için takviye edilirse kas kütlesinde koruma sağlayabilmektedir. Fakat sağlıklı bireyler yeterli protein tükettiklerinde kalojen desteğinin ekstra kas dokusu üzerine etkisinin olmadığını belirten araştırmalar bulunmaktadır.
Kemik Sağlığı
Kolajen peptitlerinin, kemik sağlığı ve osteoporozda kemiği sentezleyen hücreler olan osteoblastların çoğalmasını ve farklılaşmasını uyarması nedeniyle etkili olduğu belirtilmiştir. Bazı araştırmalar kolajen takviyesinin kemik kütlesini iyileştirmeye ve kemik kaybını önlemeye yardımcı olabileceğini düşündürmektedir.
Kolajen takviyesi alırken nelere dikkat etmeli?
İçeriğinde kullanılan ham maddenin kaliteli ve güvenilir kaynaklardan elde edilmiş olmasına dikkat
etmek önemli. Kolajen içeriğine ek olarak C vitamini, hyaluronik asit, selenyum, biotin içeren ürünler kolajenin etkinliğini artıracaktır. Kolajenin faydasını daha da yükseltmek için glutatyon, koenzim (Q10) ve R-alfa lipoik asit kombinasyonlu kolajen takviyelerini tercih edebilirsiniz.
DİYETİSYEN KÜBRA BALCI