İLİ SİNOP
İLÇESİ MERKEZ
YERİ KADI MEZARLIĞI
Sinop merkez ve merkez ilçe köyleri ile ilçelerinde bulunan bazı türbeler Kastamonu ve civarlarında olduğu gibi ya tamamen ya da kısmen yıkılmış ve yerlerine de başka binalar yapılmıştır. Bunların bir kısmında da yanma ve yakılma olayları vardır. Hatta bunların vakıf mülkü olanlarının nerde ise tamamı üç beş kuruşa halka satılmış ve bu kültür hazineleri de yok edilmiştir.
Bu kültür varlıkları ise Çobanoğlu Beyliği, Candaroğlulları Beyliği ve Osmanlı İmparatorluğu döneminin eserleri olması ise turizm açısından baktığımızda affedilmeyecek düzeydedir.
Sinop Civarında da bunların başında Mirza Baba Türbesi, Kırklar Türbesi, Kadı Mezarlığı gibi yerler gelmektedir.
Nereden söküldüğü ve hangi türbeden alındığı ve hangi döneme ait olduğu belli olmayan bir çok tarihi kalıntının sergilendiği Sinop Arkeoloji Müzesi bahçesinde de bazı mezar taşları dikkatimi çekti. Bunlardan tur gezisi sırasında bazılarını not aldım. Ancak bunlar hem gelişigüzel bahçede sıralanmış hem de sayıları bir hayli fazla.
Bunlardan bazıları hakkında bilgileri ise Sinop Kitabeleri adlı bir kitapta kayıtlı olup bunlar hakkında kısa bilgiler verilmeye çalışılmıştır.
Hangi Türbeden söküldüğü belli olmayan ve Candaroğullarından Taceddin İbrahim bey döneminde öldüğü belirlene hicri 845 miladi 1441 yılında öldüğü anlaşılan ve Sinop müzesi bahçesindeki bir mezar şehade taşı Emir Yusuf Beye aittir.Yine Hangi Türbeden alınıp sinop müzesi bahçesine konulan bir mezar şehade taşının hicri 806 miladi 1402 yılında ölen Candaroğullarından Hatice Hatuna ait olduğu ve yine bu hatunun Candaroğullarından İsfendiyar bey dönemi hatunlarından olduğu, Başka bir mezar taşının ise sağlam olan bölümünde Hicri 827 miladi 1423 yılında öldüğü anlaşılan bir İsfendiyar Bey döneminde ölen bir emire ait olduğu anlaşılmıştır.
Bu mezar taşlarının yanlarında müze arşiv numaralarının da bulunmaması ve müze görevlisine sorduğumuzda kime olduklarını bilmediği ifade edilmiş olması bir hayli dikkatimi çekmişti.
Üsküdar ile Samsun arasında hüküm süren gerek Çobanoğulları ve Gerekse Candaroğulları dönemine ait bu kültür varlıklarımızın yok edilmesi ise Turizm açısından ne kadar olumsuz bir olay. Ayrıca bizler bu türbeler hakkında bu bölgelerin insanı olarak değil derli toplu parça parça da bilgi edinmekte güçlük çekiyoruz. Gerçek ve doğru bilgileri de gelen turlara anlatmakta da zorlanıyoruz.
Ne diyelim Mekanları cennet ruhları şad olsun
Zühtü Aslan