Kastamonu Sosyal Güvenlik İl Müdürü Emin Şahin Rehberlik Faaliyetleri kapsamında “Kayıt Dışı İstihdam” hakkında bilgiler verdi.
Çalışanların sigortalı olarak çalıştırılmalarının anayasal bir hak olmakla birlikte aynı zamanda hem çalışanlar hem de işverenler açısından bir zorunluluk olduğunu, işverenlerin çalışanlarını sigortasız olarak çalıştırma haklarının olmadığı gibi çalışan kişilerin de sigortasız çalışmak veya sigortasız çalışmayı istemek gibi bir haklarının söz konusu olmadığına değindi. Bu şekilde çalışmayı isteyen kişilerin sigortasız çalıştırıldığının tespiti halinde işverenlere yönelik yaptırımların uygulandığını ve işverenlerin kendilerince kötü niyetli olmamalarına rağmen mağdur olabildiğini dile getirdi.
Ülkemizde sosyal güvenliğin, Anayasa’nın 6’ıncı maddesinde yer alan “Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar” hükmü ile Anayasal bir hak olarak güvence altına alındığını, çalışanların sosyal güvenlik sistemine dahil olmalarının hak ve aynı zamanda bir yükümlülük olduğunu belirtti.
KAYIT DIŞI ÇALIŞAN İŞÇİNİN EMEKLİLİK HAKKI BULUNMAZ
Çalışanlar açısından kayıt dışı istihdamın olumsuz etkilerinden bahseden ŞAHİN, kayıt dışı çalışan işçinin emeklilik hakkının olmadığını, herhangi bir nedenle çalışamaz duruma geldiğinde malullük aylığından yararlanamayacağını, hayatlarını kaybetmeleri durumunda geride kalan eş ve çocuklarının ölüm aylığı hakkı bulunmayacağını, işsiz kalmaları durumunda işsizlik maaşından faydalanamayacaklarını, iş kazası ve meslek hastalığına karşı alınması gereken önlemlerden yoksun olarak çalışmak zorunda kaldıklarından bu durumlarda sağlanan haklardan yararlanamama riskinin çok yüksek olduğunu ve yine ücret-sosyal haklar gibi konularda Kanunların sağladığı korumadan yoksun olarak daha kötü şartlar altında çalışabileceklerine ayrıca ihbar ve kıdem tazminatlarından yoksun kalacaklarına dikkat çekti.
KAYIT DIŞI İSTİHDAMIN İŞVERENLERE OLUMSUZ ETKİLERİ
Kayıt dışı istihdamın sadece çalışanlar değil işverenlerin üzerindeki olumsuz etkilerine de değinen Emin ŞAHİN, kayıt dışı istihdama yönelik yapılacak denetim ve tespitler sonucunda işverenlere yüksek tutarda idari para cezasın uygulanabileceğini, işyerlerinin yararlanmakta oldukları sigorta pirim teşviklerinin durdurulacağını, devlet ve özel sektör tarafından sağlanan teşvikler ile hibe ve kredi avantajlarından işverenlerin faydalanamayacağını yine aynı şekilde vergi avantajı sağlayan indirim ve gider yazma gibi avantajlardan yararlanamayacağı gibi olumsuz durumlarla karşı karşıya kalabileceklerine değindi.
Tüm çalışanların PTT’den alınan e-devlet şifreleri ile www.turkiye.gov.tr adresinden, 7 gün 24 saat “ALO 170” Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezinden yine il ve ilçelerde bulunan tüm sosyal güvenlik il müdürlükleri veya sosyal güvenlik merkez müdürlüklerine başvurarak sigortalı çalıştırılıp çalıştırılmadığına ve hangi kazanç seviyesinden bildirildiğini kısa sürede öğrenebileceklerini belirtti.
Kayıt dışı istihdamın SGK’nın temel mücadele alanlarından biri olduğunu belirten ŞAHİN, sigortalılarımızın hak ve hukukunu gözetmek adına bilgilendirme ve denetim faaliyetlerinin kararlılıkla devam edeceğini belirtti.
