Türkiye denizleri ve iç sularındaki türlerin görüntülenmesi amacıyla SUFOD tarafından hayata geçirilen Türkiye Su Altı Canlıları Platformu (TUSACAN), çalışmalarına 2021'de başladı.
Platforma katkı sunan 160 su altı fotoğrafçısı, deniz bilimleri alanında uzman akademisyenlerin danışmanlığında kaydettikleri fotoğraf ve görüntülerle önemli bir veri kaynağı oluşturdu, oluşturmaya da devam ediyor.
Platform yaptığı bu çalışmayla yerli türlerin, denizlere yeni giriş yapan yabancı türlerin ya da popülasyonlarında artış veya azalma yaşanan türlerin kısa sürede tespit edilmesine ve gerekli önlemlerin alınmasına katkı sunmayı hedefliyor.
Su altı fotoğrafçıları, denizlerde kaydettikleri fotoğraf ve görüntüleri, yayın hayatına bu yılın ağustos ayında başlayan internet sitesine; nerede, ne zaman, hangi derinlikte ve hangi sıcaklıkta kaydettiklerine ilişkin bilgilerini sunarak yüklüyor. Siteye yüklenen görüntülerdeki türler, bilim insanlarının incelemesinden sonra isimlendiriliyor. Veri tabanına bu alanda çalışan bilim insanları sınırsız ulaşabilirken, vatandaşlar da siteyi ziyaret ederek türler hakkında bilgi sahibi olabiliyor.
Çalışmaları hakkında AA muhabirinin sorularını yanıtlayan SUFOD Yönetim Kurulu Başkanı ve su altı fotoğrafçısı Ateş Evirgen, derneklerinin kuruluş amacının su altı fotoğrafçılarını bir araya toplamak olduğunu belirterek: “Su altı fotoğrafçıları, suyun altında her yerden, insanların görmediği görüntüleri su üstüne taşıyarak çok önemli bir iş yapıyor. Çoğu insan, onların görüntüleriyle bu dünyayı tanıyorlar." dedi.
“BÖYLE BİR ÇALIŞMANIN 10-20 YIL SONRA ÇOK BÜYÜK BİR DEĞERİ OLACAK”
Söz konusu fotoğrafların ve görüntülerin bir veri tabanında toplanmasının önemine vurgu yapan Evirgen, şu bilgileri paylaştı: “Üniversitelerin, bilim insanlarının yapmak istediği çalışmaları gönüllü yapıyor, birçok bölgeden ve derinlikten görüntüler, özellikle de tür görüntüleri alıyoruz ki bunların değerini bizler de pek bilmiyoruz. Türkiye'de bunun takibini yapacak insanların bu belgelere ihtiyacı var. Bu yüzden TUSACAN gibi bir oluşuma gittik. Böyle bir çalışmanın 10-20 yıl sonra çok büyük bir değeri olacak. Platformda, canlılar nerede yaşıyor, nerede fazlalaşıyor, nerelerde azalıyor, hangi canlılar yeni geldi, hangileri yok oldu, bu soruların yanıtlarını sağlayacağız.”
Su altı fotoğrafçılarından istediklerinin Türkiye'deki deniz ve iç su canlılarının dağılımını, balıkları, algleri, su kuşlarını, memelileri ve gördükleri her şeyi görüntülemeleri ve bunları belli bilgilerle siteye yüklemeleri olduğunu aktaran Evirgen, bu sayede bilim insanlarına çok büyük bir katkı sağlama potansiyelleri bulunduğunu dile getirdi. Kendisinin de 40 yıldır su altı fotoğrafı çektiğini ve deniz alanında çalışan bilim insanlarıyla bu sayede tanıştığını anlatan Evirgen, Türkiye denizlerinde gözlemlediği değişimle ilgi şunları söyledi: “Son 10-15 yıldaki değişim belki 200 yıllık değişimden daha önemli. Bir fotoğrafım var, 10 yıl önce bana 'Bunu Türkiye'de çektin.' deselerdi inanmazdım çünkü tamamen Kızıldeniz görüntüsü var. İklim değişikliğinin denizlere etkisi çok hızlı oluyor, bazı türler tamamen gidiyor, bazı türler yeni ortaya çıkıyor. Son 10 yıldır Türkiye denizlerindeki değişim çok fazla çünkü çevre şartları türler için zorlaşmaya başladı, değişim çok hızlı oluyor.” (A.A.)
