Hüseyin GÖKÇE
2024 yılında 1 Ocak tarihinden itibaren geçerli olacak asgari ücretin belirlenmesiyle ilgili çalışmalarda son düzlüğe girildi. Asgari Ücret Tespit Komisyonu üçüncü toplantısını bu haftanın ilk yarısında yapacak. Tüm tarafların kabul ettiği şekilde bir uzlaşma sağlanırsa, sonuç büyük ihtimalle Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından Çarşamba günü yapılması beklenen kabine toplantısının ardından açıklanacak. Her ne kadar asgari ücretin Cumhurbaşkanı tarafından açıklanacağı beklentisi hakim olsa da 2023 yılının ikinci yarısı için 11 bin 402 lira olarak belirlenen asgari ücret, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Prof. Dr. Vedat Işıkhan tarafından duyurulmuştu.
Milyonlarca çalışan ve işveren asgari ücretin kimin tarafından açıklanacağını değil, ne kadar açıklanacağını merak ediyor. Daha doğrusu hangi seviyede olacağı az çok tahmin edilse de alım gücünü ne kadar koruyabileceği tartışılıyor. Şöyle ki Türk Lirası cinsinden ne kadar belirlenirse belirlensin, her halükarda 500 doların üzerinde, hatta 600 dolara yakın bir asgari ücret olacak.
Gerek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, gerekse kabinenin ekonomi kurmayları, konu her açıldığında çalışanların enflasyona ezdirilmediğini ve bundan sonra da ezdirilmeyeceği mesajını veriyorlar. Bu ifadeler sadece asgari ücrette değil, memur ve emekli maaşları için de kullanılıyor.
Belirlendiği dönemde enflasyonun üzerinde artışın sağlandığı asgari ücret, genellikle bu seviyede fazla tutunamıyor. Bunun son örneğini halen yürürlükte olan asgari ücrette yaşıyoruz. 2022 yılı sonunda 5 bin 500 lira olan asgari ücret, 1 Ocak 2023’te 8 bin 506 liraya yükseltilmişti. Yüksek enflasyonun asgari ücreti hızla eritmesi, Temmuz ayında yeniden belirlenmesi ihtiyacını doğurdu ve asgari ücret 11 bin 402 liraya yükseltildi.
Ancak 8506 liralık asgari ücret 454 dolar seviyesinde başladığı yılın ilk yarısının sonunda yani Temmuz başında 326 dolara kadar geriledi. Temmuz ayında 11 bin 402 liraya çıkarken dolar cinsinden de 437.3 dolar olarak belirlenmişti. Bu asgari ücret an itibarıyla yaklaşık 50 dolar eriyerek 390 dolara kadar gerilemiş durumda.
Kamuoyundaki hakim beklenti (işverenin kabullendiği, işçinin tam içine sinmeyen) asgari ücretin 17 bin lira civarında olması. Beklentiler doğrultusunda ilan edilirse asgari ücret 600 dolara yakın (582 dolar) olacak.