Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), gıda israfına dair farkındalığı artırmak ve davranış değişikliği yaratmak için birçok çalışma sürdürüyor. Buna ek olarak bizlerin de gıda israfını önlemek konusunda farkındalık sahibi olması çok kıymetli.
Çirkin Sebze ve Meyve Yoktur
• Dünyada en çok israf edilen gıdalara baktığımızda meyve ve sebzeleri görüyoruz. Atılan çoğu meyve-sebze görüntüsünden dolayı çöpe gidiyor. Dünyada mevcut bir gıda israfı varken görüntüsü nedeniyle çöpe atmak ne kadar doğru?
• Ezilmiş, çirkin görünen, sulanmış olarak nitelendirilen birçok meyve sebzenin o hale gelmesinin farklı sebepleri olabiliyor. Deforme olmuş her meyve sebzenin tüketilemez olduğunu düşünmek yanlış.
• Renkleri soluk, bükülmüş, cansız gözüküyor diyerek israf edilmelerine izin vermeyin. FAO'ya göre bu meyve sebzeleri tercih etmek, sıfır atık ve sıfır açlık için çok kıymetli.
Alışverişe Liste ile Çıkın
• Gıda israfını önlemek için öncelikle her zaman ihtiyacımız kadar satın almamız gerektiğini unutmayalım.
• Alışverişe çıkarken mutlaka bir alışveriş listesi hazırlayarak ihtiyaçlarımız doğrultusunda atık oluşumunu azaltabiliriz.
Bu İkisine Dikkat Edin
• Başka bir nokta ise son tüketim tarihi (STT) ve tavsiye edilen tüketim tarihi (TETT). Tavsiye edilen tüketim tarihi geçen gıdaları çöpe atıyor musunuz? Eğer atıyorsanız bunu yeniden değerlendirmelisiniz. Tavsiye edilen tüketim tarihinin geçmesi, o gıdanın tüketilemez olduğu anlamına gelmiyor. Ancak son kullanma tarihi geçmişse o gıdayı tüketmemelisiniz. Bu ikisinin farkını iyi bilmemiz gerekiyor.
Depolama Süreleri
• Un, bulgur, makarna, nohut, mercimek, pirinç, şeker gibi gıdaları ve yağ alışverişlerini aylık yapmak israfın önüne geçmek için uygundur.
• Peynir, yumurta, meyve ve sebze eksikleri ise haftalık alınmalıdır.
• Et ürünleri haftalık ya da günlük alınabilir.
Porsiyon Miktarı
• Porsiyon miktarını doğru ayarlamak, gıdaların artığa dönüşmesini önlemek için önemli bir faktördür.
• Kalan yemekleri ise uygun saklama koşullarında muhafaza etmek ve sonraki öğünlerde tüketmek israfı azaltacaktır.
• Etilen; birçok meyve ve sebzenin büyümesini ve depolama süresini etkileyen bir gazdır. Bu gazı açığa çıkaran besinlerle diğer besinleri birbirinden ayırarak muhafaza etmemiz gerekli. Muz, kavun, kayısı, armut, erik, domates, ayva ve avokado bu gazı üreten gıdalar arasındadır ve diğer sebze meyvelerle ayrı yerde saklanmalıdır.
Savurgan Olmayın
• Örneğin fazla salata yaptıysak, sosunu eklemeden önce tüketilmeyecek olan kısmını ayrı bir kaba alıp buzdolabında hava almadan saklayabiliriz. Bir sonraki öğünde sosunu ekleyip tüketebiliriz.
• Sofrada artan ekmekleri bir dilim bile olsa, dondurup daha sonra tost yapmak için değerlendirebiliriz.
Gezegen hepimizin, hepimiz korumakla yükümlüyüz unutmayın. Sağlıklı günler dilerim.