“Öğrenme ve yenilik el ele gider. Başarının kibri, dün yaptığınız şeyin yarın için yeterli olacağını düşünmektir.” (W. Pollard)
İleri düzey teknolojilerden olan yenilikçi (inovatif) ve dijital bilgi teknolojilerinde baş döndürücü gelişmeler yaşanıyor. Bu tür teknolojiler, mevcut sorunlara hızlı bir çözüm getirmekte, birçok yeni imkânlar sunarak hayatımızı kolaylaştırmakta ve farklı sektörlerde büyük yenilikler getirerek önemli bir değişimin yolunu açmıştır.
8-9 Kasım tarihlerinde Bursa Uludağ Üniversitesi ve Cihannüma Dayanışma ve İşbirliği Derneği tarafından, Bursa’da Türkiye Ekonomi Sempozyumu düzenlendi. Bu sempozyumda ben ve Prof. Dr. Serkan Dilek üniversitemizi ve Kastamonu’yu temsilen ve Araş. Gör. Dr. Mehmet Akif Yerlikaya da Bitlis Eren Üniversitesini temsilen katıldık ve hazırladığımız iki adet bilimsel çalışmanın sonuçlarını sunduk. Bir çalışmamız, Kastamonu’da faaliyet gösteren Küçük ve Orta Ölçekli işletmelerin (KOBİ) yenilikçi teknoloji düzeylerini belirlemeye ve konu ile ilgili öneriler geliştirmek ve sunmak ile ilgiliydi.
KOBİ’lerimizin bu konudaki gelişimine katkı verecek bu çalışmanın sonuçlarını, yakın zamanda KOBİ’lerimizle ve siz değerli okuyucularımızla, bu köşede özet olarak paylaşacağım inşallah.
YENİLİKÇİ (İNOVATİF) TEKNOLOJİLER
- Akıllı asistanlar (ChatGPT, Siri), sağlık teşhis sistemleri ve otomatik karar verme süreçleri vb. alanlarda kullanılan “Yapay zeka (AI) ve Makine Öğrenimi (ML)”…
- Kripto para birimleri (Bitcoin, Ethereum) ve akıllı sözleşmeler gibi uygulamalarla güvenli, şeffaf bir veri yönetimi sağlayan “Blockchain Teknolojisi"…
- Cihazların birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan (akıllı evler, endüstriyel otomasyon sistemleri) “nesnelerin İnterneti (IoT)”…
- Daha hızlı internet, düşük gecikme süreleri ve IoT cihazları için daha iyi bağlantı sağlayan 5G Teknolojisi…
- Kişiselleştirilmiş tıp, CRISPR teknolojisi ile gen düzenleme, organik malzemelerin üretimi gibi yenilikleri sunan “Biyoteknoloji ve Genetik Mühendisliği”
- Eğitim, oyun, sağlık ve emlak sektörlerinde yeni deneyimler ve uygulamalarda verimliliği artıran “Sanal Gerçeklik (VR) ve Artırılmış Gerçeklik (AR)”
- Endüstriyel prototiplerden, insan dokularına ve eğitime kadar geniş bir yelpazede kullanılabilen “3D Baskı Teknolojileri”…
- Sürücüsüz arabalarda, insansız hava araçlarında ve otomatik üretim sistemlerinde kullanılan “Otonom Sistemler (Robotlar ve Araçlar)”…
- Güneş, rüzgâr ve hidrojen enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının daha verimli kullanılmasına imkân veren “Yeşil Enerji Teknolojileri”…
- Veri işleme ve çözüm üretmede mevcut bilgisayar teknolojilerinden çok daha hızlı çözümler sunan “Kuantum Bilgisayar Teknolojileri”...
DİJİTAL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ
Sürdürülebilir bir kalkınma ve kurumlardaki verimliliğin artırılması için dijital bilgi teknolojilerini doğru ve verimli kullananlar önemli kazanımlar sağlarlar, rekabet güçleri artar ve işletmeler Endüstri 4.0 devrimine daha hazırlıklı yakalanırlar. Bu teknolojinin, tüm kurumlarda, bilim dünyasındaki Ar-Ge çalışmalarında, ürün ve hizmet üretiminde daha fazla yer alması bir tercih olmaktan ziyade artık bir zorunluluktur.
Dijital bilgi teknolojileri; dijital verileri işlemek, depolamak, iletmek veya sunmak amacıyla kullanılan bilgisayarlardan, akıllı telefonlara, tabletlere, internete, yapay zekâya ve sosyal medya araçlarına kadar geniş bir yelpazede kullanılan teknolojik araçlar ve sistemlerdir. Bu teknolojiler, gündelik yaşamdan iş dünyasına her birey ve her kurum tarafından pek çok alanda kullanılmaktadır.
TEKNOLOJİYİ VERİMLİ KULLANMAYANLARIN KAYBEDECEĞİ FIRSATLAR
Yenilikçi ve dijital teknoloji çağında yer almayan bireyler, şirketler ve toplumlar, ekonomik, sosyal, kültürel ve teknolojik pek çok fırsatı kaçırabilir. İşte kaçırabilecekleri bu fırsatlardan bazıları:
Sürdürülebilir ekonomik kalkınma açısından:
- Bu teknolojileri kullanmayanlar, yenilikçilik (inovasyon) süreçlerine katılamazlar, rekabet avantajını kaybederler, yeni iş modellerine uyum sağlayamazlar ve girişimcilik alanında geri kalırlar.
- Mal veya hizmet üreten kurumlar küresel pazarlara ulaşamazlar ve ihracatları düşük olur.
- İşletmeler, üretim süreçlerini optimize edemezler, maliyetlerini düşüremezler, otomasyon uygulamalarından yeterince yararlanamazlar, üretimdeki verimlilikleri ve ürün kalitesi düşük olur.
- Dijital çağ, çevre dostu ve sürdürülebilir teknolojilere geçişi hızlandırır. Bu alanda geri kalanlar, yeşil (yenilenebilir enerji vb.) teknolojilere uyum sağlayamazlar ve çevresel sorunlara çözüm üretme fırsatlarını kaçırırlar.
Eğitim-Öğretim ve bilimsel gelişmeler açısından:
- Bu teknolojiler bilgiye ulaşma hızın artırmıştır. Ar-Ge çalışmalarının daha kısa sürede neticelenmesine büyük katkı sunmaktadır. Disiplinlerarası araştırma/çalışma alanları genişlemiştir. Bu teknolojileri verimli kullanmayanların bu alanlardaki verimlilikleri de çok düşük olur.
- Çevrimiçi (online) eğitim platformları, dijital kütüphaneler video dersler vb. sınırsız ve modern eğitim araçlarından mahrum kalırlar.
- Bu dünyanın dışında kalanlar, hızla değişen hayata, iş dünyasına uyum sağlamakta zorlanırlar, bilimsel alandaki gelişmelerde geri kalırlar ve yaşam boyu öğrenme fırsatlarını da kaçırırlar.
Sağlık, kaliteli hayat ve sağlıklı iletişim açısından:
- Sosyal medya ve profesyonel ağlar, iş fırsatlarını ve bilgi paylaşımını artırır. Bu tür küresel ağlardan uzak olanlar, hızlı değişimlere uyum sağlamada ve başka insanlarla sağlıklı iletişim kurmada zorlanabilirler, sosyal hayatın dışında kalabilirler ve iş birliği yapma fırsatlarını kaybederler.
- Çevrimiçi sağlık hizmetleri ve yapay zekâ destekli tanı araçları gibi yeniliklerden uzak kalanlar sağlık hizmetlerinden yeterince faydalanamazlar.
- Akıllı ev sistemleri ve enerji yönetimi gibi teknolojiler, yaşam kalitesini artırır. Bunları kullanamayanlar, modern hayatın kolaylıklarından mahrum kalırlar.
SONUÇ
Dünyadaki bu yenilikçi teknolojilerle ilgili dönüşüm sürecine uyum sağlayamazsak birçok nimetten/imkândan mahrum kalırız.
Diğer taraftan, bu teknolojilerin sebep olduğu ve ayrı bir yazı konusu olarak ele alacağım risklere karşı da tedbirli olmalıyız. Bu nedenle, bu teknolojilerin güçlü ve faydalı yönleri (fırsatlar) kadar zayıf ve maddi ve manevi açıdan sebep olduğu zararlı yönleri, tehditleri ve riskleri hakkında da bilgi sahibi olmak büyük önem taşımaktadır.