Saygı Duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başlayan programda Atabeygazi Mehteran Takımı Derneği ve yine Atabeygazi Sepetçioğlu ekibi tarafından gösteri düzenlendi.
Programa Vali Meftun Dallı, Belediye Başkanı Hasan Baltacı, AK Parti Kastamonu Milletvekilleri Halil Uluay ve Fatma Serap Ekmekci, Kastamonu Vali Yardımcısı Hakan Kubalı, Kastamonu Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkan Vekili Ufuk Dravor, bazı Kamu Kamu ve Kuruluş Müdürleri, STK Başkan ve Yöneticileri, İşadamı ve esnaflar başta olmak üzere çok sayıda davetli katıldı.
Akabinde açılış konuşmasını gerçekleştiren Kastamonu Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkan Vekili Ufuk Dravor; “İnsanın bir bütün olarak ele alındığı ahi birliklerinde mükemmel insan ve mükemmel toplum hedeflenmiştir. Bu nedenle ahilik kurumunda bireye sadece mesleki bilgiler değil aynı zamanda dini ahlakı ve toplumsal bilgilerde verilmiştir. Ahi birlikleri geliştirmiş oldukları ahlakı, sosyal ve ekonomik erdemlerle günümüzün çeşitli örgütlerine, sendikalarına, gençlik ve meslek kurumlarına, eğitim kurumlarına pek çok yönden örnek olabilecek bir yapıya sahiptir. Ahilik teşkilatının Osmanlı Devleti ve millet hayatı üzerindeki etkinliğinin yüksek olduğu dönemlerde dünyada ilk olarak Kabul edilen standartlar konunu hazırlanmış ve uygulamaya geçilmiştir. Bugün ki modern cumhuriyet dünyamızda bu yönetim standartlar üretim standartları İSO, sosyal sorumluluk standardı SA, çevre yönetim standartları TSE gibi standartlarla ifade edilmektedir. Aynı zamanda tüketici haklarının korunması açısından tüketici hakem heyetleri, hal hakem heyetleri, tüketici mahkemeleri ve esnaf odalarının denetlemeler bunların bugün ki şeklidir” dedi.
Ahilik hakkında bilgi veren Dravor; “Ahilikte rekabet çok üreterek değil üretilen şeyi daha kalitesi yaparak müşterilerinin beğenisine sunmak biçimidir. Ahilik sisteminde belli malları üreten veya belli hizmetleri sunan kişilerin aynı çarşıda veya yakın yerlerde faaliyetlerde bulunurlardı. Yani günümüzdeki market usulü alışveriş yerine çarşı alışveriş merkezleri hizmet vermekteydi. Bu aynı zamanda üretici sanatkâr içinde geçerliydi. Bir zamanlar Kastamonu’muzda kullanılan mutfak eşyalarının üretildiği bakırcılar çarşısı ilimizdeki en güzel örneğidir. Ahilik teşkilatında her ahinin yeteneğine uygun seçtiği bir mesleği vardır. Ve o işte sebat eder uzmanlaşırdı. Ahinin seçmiş olduğu uzmanlık alanında kalfa ve ustaları tarafından olgunlaştırılması ve zaruret olmadıkça iş değiştirmesi iyi karşılanmazdı. ustalık aşamasına gelenlerine bugün bizim yapacağımız törende olduğu gibi kalfalık peştamalı çıkarılarak ustalık peştamalı takılırdı. Yeni ustaya dükkan açabilmesi için esnaf arasında yardımlaşma dayanışma amacı ile kurulan orta sandığından yardım yapılır ve sermayeye ayrıca kendi ustası da katkıda bulunurdu. Böylece bireylerin gelecek endişeleri ortadan kaldırılarak engellenirdi. Günümüzde esnaf ve sanatkârların oluşturduğu kurumlar ahiliğin insanın değer veren dayanışmayı özendiren ve adalet amaçlayan illerinden yararlanmakta insanlığın ortak eder mi olan sevgi bilgi dostluk ve dayanışma gibi değerlere önem vermektedir” dedi.
“TARIM LİSEMİZİN TEMELİNİ ATMAK İÇİN ÇABAMIZ SÜRÜYOR”
AK Parti Milletvekili Serap Ekmekci ise; “Sözlerime Ahilik kültürünü kuran Ahi Evran başta olmak üzere, o mayaya asla zeval vermeden çağlar boyu koruyan ve büyüten, ilkelerinden asla sapmayan ahilerimize rahmet dileyerek başlamak istiyorum. Ahi kültürü sayesinde sadece bir meslek örgütlenmesi hayata geçirilmedi, bugün üzerinde yaşadığımız Türk yurdunun temelleri atıldı. Ahilerimizin, akıncılarımızın, uç beylerimizin ruhları şad olsun. Şehirleri şehir yapanın ve devamını sağlayanın ‘çarşı kültürü’ ve dolayısıyla ‘esnaf’ ve ‘zanaatkarlar’ olduğunu sürekli dile getiriyorum. İlçe ziyaretlerimde de önceliğim daima esnaf ve zanaatkarlarımızı işyerlerinde ziyaret ediyorum ve dertlerine mazbatamı aldığımda meslek odalarının gönüllü üyesi olduğumu kaydetmiştim. Ahiliğin günümüze yansıyan meslek odalarının gönüllü çalışanıyım. Türk yurdu, hemen her şehirde ‘kale-sokak-çarşı’ güzergahında kuruldu ve gelişti. Kültürümüzden bu üçlüyü eksiltirsek heybemiz boş kalır ve yabancılaşırız. Orta Asya’dan Anadolu’yu yurt tutmaya gelen uç beylerimiz, Anadolu beyliklerimiz, akıncılarımız bu düsturu rehber edindiler. Ahilik kültürü sadece belirli ilkeler etrafında toplanan esnaf ve zanaatkârların meslek kurumu olmanın ötesinde ve çok daha önemlisi Anadolu’nun Türk-İslam yurdu olmasını sağlayan hikmet ve irfanı mayalamıştır. Çarşı, esnaf ve zanaat olmadan yurt olunmaz. Osmanlı Devleti’nin kuruluşu ve elbette Türkiye Cumhuriyeti’nin temelinde de Ahilik kültürünü görüyoruz. Özünde ‘çırak-kalfa-usta’ zincirini esas alan Ahi kültürünü bugün ve gelecekte de yaşatmak için 22 yıllık AK Parti iktidarımızda mesleki eğitim alanında sürekli emek veriyoruz ve aynı kararlılıkla vermeyi sürdüreceğiz. Meslek liselerimizi geliştirmenin, kapsamlarını genişletmenin ve içeriklerini zenginleştirmenin gayretini Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’miz ile pekiştirdik. Meslek liseleri yanına meslek ortaokullarını monte eden bir güzergâh içinde bakanlığımız. Çocuklarımızın yeteneklerine göre meslek sahibi olmalarını ve bu sayede il ekonomilerimizin kendi ayakları üzerinde yerel dinamikleri ile durmasını hedefliyoruz. Mesleki eğitim veren okullara olan desteğim daim ve bakidir. Bu amaçla, ilimizin yerel hammadde potansiyeli olan tarım ve hayvancılık alanında daha yetkinleşmek için Tarım Lisesi fikrini ortaya koyduk ve yerini hazırladık. Hayırsever emeği ile yapılacak Tarım Lisemizin temelini atmak için çabamız sürüyor. Kastamonu’da Ticaret İl Müdürlüğümüz, Ticaret ve Sanayi Odamız, Esnaf ve Sanatkârlar Odamız ile birlikte emek vermeyi, meslek okullarımıza olan ilgi ve desteğimi eksiltmeden sürdürmeye azimliyim. Esnaf güldüğünde, çarşı işlediğinde şehir de güler. Dertlere dermanı birlikte bulacağız, mutluluğu birlikte yaşayacağız. Cumhurbaşkanımız, Genel Başkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğindeki Türkiye Yüzyılı’nda esnaf, sanatkar ve zanaatkarlarımız ile ekonomik kalkınma ve sosyal gelişme yolunda birlikte yürüyeceğiz ve birlikte başaracağız” şeklinde konuştu.
“AHİLİK; YERLİ VE MİLLİ BİR SİSTEMDİR”
Vali Meftun Dallı da; “Ahilik 13-19’uncu yüzyıllar arasında Anadolu’da yaşayan halkın sanat ve meslek alanında yetişmelerini sağlayan, onları ahlaki yönden yetiştiren, çalışma yaşamını iyi insan meziyetlerini esas alarak düzenleyen bir örgütlenmedir. İyi ahlakın, doğruluğun, kardeşliğin, yardımseverliğin kısacası bütün güzel meziyetlerin birleştiği bir sosyo-ekonomik düzen olan Ahilik; ahlak, eğitim-bilim, teşkilatlanma, kalite-standart, üretici-tüketici İlişkisi, denetim konularında, yaşadığı dönemin toplumsal yapısını düzenlemiş yerli ve milli bir sistemdir. Ahilik ve Ahiler; ülkede, inanmış ve yararlı işlere yönelmiş bir esnaf toplumu, güçlü ve yaygın bir orta sınıf yaratmıştır. Günümüzde özlemi çekilen, sanat-ticaret-iş ahlakı yanında, kooperatifçilik, sendikacılık, meslek ve çıraklık eğitimi, sosyal güvenlik, standart üretim, kalite ve fiyat kontrolü ve bankacılık (esnaf sandıkları) gibi konularda başarılı olarak öncü ve örnek olmuşlardır. Ahilik, Türklere özgü milli bir kuruluş olarak ortaya çıkmış, tüketicilerin korunması dahil, Türklerin Anadolu’da kök salması ve tutunmasında önemli bir rol oynamıştır. Tabi bu teşkilatın başında Türklüğün manevi piri Ahmed-i Yesevi Hazretlerinin dergâhında yetişen Pir Ahi Evran-ı Veli Hazretleri vardır. Anadolu’nun yurt edinmesinde, dini, ahlaki, siyasi, ekonomik ve kültürel anlamda yaşanılabilir bir hayat tarzının oluşturulmasında büyük katkıları olmuştur. Ve bu anlayışın korunması için maddi manevi sağlam temeller atmıştır. İnanıyorum ki dünya durdukça Pir Ahi Evran-ı Veli hürmetle, muhabbetle, minnetle yad edilecektir. Görüyorum ki aramızda birçok hanım kardeşimiz de var. Bu da gösteriyor ki esnaf ve sanatkârlıkta hanım kardeşlerimiz de elini taşın altına koymuştur. Bu durum modern dünyanın bir getirisi değil özümüzde olanın açığa çıkmasıdır. Pir Ahi Evran-ı Veli erkekleri teşkilatdırırken hanımı Fatma Bacı da hanımları teşkilatlandırmıştır. Hanım kardeşlerimize de ayrıca teşekkür ediyorum. Milletin ayakta kalması için esnaf ve sanatkarlarımıza büyük görevler düşüyor. Bugün itibariyle geçici olduğunu bildiğimiz birtakım sorunlar yaşanmaktadır. Bu sorunların giderilmesi için bizlerin ilgili kurum ve kuruluşlarımızla her daim yanınızda olacağımızdan hiçbir şüpheniz olmasın. Bu vesileyle bütün esnaf ve sanatkârlarımıza hayırlı işler diliyor, Ahilik Haftalarını can-u gönülden kutluyorum. Ayrıca meslekte 50’nci yılını dolduran esnaf ve sanatkârlarımıza da hemşehrilerimiz adına hepsine ayrı ayrı teşekkür ediyor, sağlıklı bir ömür diliyorum” diye konuştu.
“ŞANLI GÖSTERİŞLİ BAKIRCILAR ÇARŞISI NEREDE?”
Protokol konuşmalarının ardından Prof. Dr. Cevdet Yakupoğlu, Ahilik kültürü hakkında bilgilendirmede bulunarak; “Ahilik Haftası’nın 16’ncısını kutluyoruz. Ahilik 800 yıllık bir gelenek ve mirasa sahip. Kastamonu o yıllarda ihracat merkezi haline gelerek şehrin her türlü ihtiyaçları karşılanıyordu. 1’inci sarada Küre Bakırları vardı. Küre Bakır Madenlerinden çıkarılan ham ya da işlenmiş mamuller. Gelen ziyaretçiler Kastamonu’ya geldiğinde mutlaka bakır üretiminden ve eşyalarından bahsederler. Bugün Bakırcılar Çarşısı’nın durumunu hepimiz görüyoruz. Şanlı gösterişli Bakırcılar Çarşısı nerede? Maalesef can çekişiyor. Burada ebetteki kimseyi suçlamıyoruz. Dönemin şartlarına göre Kastamonu’da bakırcılık geriye doğru gitmiştir. Temennim yeni yatırımlarla Kastamonu’n simgesi olan bakır işçiliğinin, bakır ürünlerinin tekrar bir sembol değer olarak bu çarşı ve pazarda teşhir edilebilmesi satılabilmesi” dedi.
Programda Kastamonu Üniversitesi İTBF Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cevdet Yakupoğlu Ahilik ile ilgili bilgilendirici konuşma yaptı.
Programın devamında Sepetçioğlu Halk Oyunları ekibi gösteri sundu. Akabinde çırak-kalfa belgesi almaya hak kazananlara belgeleri takdim edildi. Sonrasında İlin Ahisi Mehmet Hayri Yeşiloğlu, İlin Kalfası Eren Sarıman ve İlin Çırağı Abdulsamet Gelinoğlu’na ve Meslekte 50’nci yılını dolduran Rafet Sırrı Kasırgaoğlu ve Hasan Abdurrezakoğlu’na plaketleri Vali Meftun Dallı, AK Parti Kastamonu Milletvekilleri Halil Uluay ve Fatma Serap Ekmekci, Belediye Başkanı Hasan Baltacı, Kastamonu Vali Yardımcısı Hakan Kubalı tarafından verildi. Son olarak Ahilik Kültürü içerikli gösteri yapılarak, Ahilik pilavı dağıtıldı.
(Cengiz MUHZİROĞLU)
